Zondagsopening in Antwerpen zorgt voor discussie

Het stadsbestuur van Antwerpen wil het historisch centrum (de Meir, de Groenplaats, De Keyserlei en de Nationalestraat) laten erkennen als toeristisch gebied. Antwerpen heeft vooralsnog de landelijk vastgestelde zes koopzondagen per jaar,

die de verkopers zelf mogen plannen, en nog drie koopzondagen waarvan de gemeente de data bepaald. Als het historisch centrum echter een toeristisch gebied wordt, zouden de winkels hier iedere zondag hun deuren kunnen openen. Volgens het stadsbestuur is deze beslissing een economische noodzaak. Toch hebben brancheorganisaties NSZ en Unizo hun twijfels bij het besluit en spreken ze zich uit tegen een landelijke zondagsopening. Deze zou niet voordelig zijn voor zelfstandig ondernemers.

Zondagsopening

in Antwerpen roept discussie op

Ondanks het besluit van het Antwerpse stadsbestuur zou bijna de helft van de winkeliers het aantal koopzondagen willen beperken tot de landelijk vastgestelde zes per jaar, blijkt uit onderzoek onder 383 handelaars door het Neutraal Syndicaat voor Zelfstandigen (NSZ). Slechts één op de vijf winkeliers wil het aantal koopzondagen verhogen. NSZ, en ook ondernemersorganisatie Unizo, vindt dat ook zelfstandig ondernemers recht hebben op zondagsrust. Het historisch centrum van Antwerpen wordt voor ongeveer 95 procent gedomineerd door grote ketens die geen probleem ondervinden bij het werven van personeel. Kleinere winkels, daarentegen, kunnen nu al amper mensen vinden die op zondag willen werken, waardoor de winkeliers zelf opdraaien voor de koopzondagen. Unizo voegt daar nog aan toe dat “een zelfstandige op zondag moet kunnen openen uit vrije keuze, en niet uit druk van concurrenten.”

“Bovendien,” zegt de ondernemersorganisatie NSZ in een persbericht, “zullen meer koopzondagen enkel leiden tot een verschuiving van de economie. Consumenten die nu op zaterdag hun aankopen doen, zullen dat dan op zaterdag en zondag doen, maar aangezien elke consument zijn of haar euro maar één keer kan uitgeven, zal de handelaar de omzet die hij normaal op een zaterdag boekt nu op een zaterdag en een zondag boeken. Extra koopzondagen zullen dus niet leiden tot extra omzet.”

Niet waar, vertelde de Vlaamse econoom Maarten Goos vorig jaar al aan Deredactie.be: "Kleinere winkels vrezen vooral dat grotere ketens vruchten plukken van koopzondagen. Ook het idee dat de extra omzet op zondag gecompenseerd zal worden door een daling tijdens de week, is klassiek. Maar op zondag worden andere, duurdere goederen gekocht dan op weekdagen." De econoom vervolgt: “Het inkomen van de Belg is redelijk stabiel. Ook de consumptie in ons land is behoorlijk stabiel. Uit recent Nederlands onderzoek blijkt ook dat de koopzondagen in Zuid-Nederland net zo succesvol zijn omdat de Belgische winkels op zondag gesloten zijn. Er is dus potentieel."

Maarten Goos, als professor verbonden aan de KU Leuven en University College London, deed voor de London School of Economics onderzoek naar de gevolgen van uitbreiding van het aantal koopzondagen in de Verenigde Staten. Uit dit onderzoek uit 2004, “Sinking the blues: The economic impact of Shop Closing Hours”, kwam naar voren dat de werkgelegenheid daar steeg met vier tot zes procent, terwijl het aantal winkels groeide met één tot twee procent en de weekomzet steeg met vier tot tien procent. In België zouden bijkomende koopzondagen mogelijk een voordeel voor winkeliers kunnen opleveren, is de mening van Goos.

Ondanks de bezwaren van ondernemersorganisaties NSZ en Unizo zal het stadsbestuur van Antwerpen in januari volgend jaar de erkenning voor het historisch centrum als toeristisch gebied aanvragen. De winkels in dit gebied krijgen op zijn vroegst vanaf september 2014 toestemming voor de zondagsopening. Op dit moment kent een klein aantal Vlaamse steden, waaronder Brugge en Maasmechelen, een zondagsopening.