Een wereld zonder… soldenwetgeving

De mode-industrie kent veel trends, producten en ontwerpers die niet meer uit het hedendaagse modebeeld weg te denken zijn. Hoe belangrijk zijn ze voor de industrie in België? Wat als deze fenomenen niet bestonden? In de laatste aflevering: de Belgische soldenwetgeving.

"Mocht de soldenwetgeving komen te vervallen, zullen we eerst een sanering moeten zoeken voor de kleinschalige ondernemingen," aldus Luc Ardies, directeur van brancheorganisatie ModeUnie.

S

oldenperiode: tijd van promotiestunts voor mode-artikelen

In België zijn de solden ontstaan rond de jaren ’30. Het is een periode waarbij retailers af willen van hun seizoensgebonden artikelen. Vroeger was deze periode enkel in gebruik bij winkeliers die schoenen of kleding verkochten. Later hebben andere sectoren in de retail zich bij deze periodes aangesloten. Om eindeloze promotiestunts te beperken, kwam er in België - en in veel andere Europese landen - een speciale wetgeving rondom deze zogehete soldenperiodes. Veel landen hebben deze regels later weer afgeschaft, waaronder Nederland in 1984. België is nog het enige Europese land waar deze wetgeving geldt.

Volgens de Belgische wet mogen de solden maar twee keer per jaar plaatsvinden gedurende een maand. De zomersolden wordt gehouden in juli en de wintersolden in januari. Wanneer de eerste dag van de solden vallen op een zondag, mag de verkoop eerder worden begonnen. Retailers verkopen tijdens deze periode hun mode gebonden artikelen – kleding, schoenen en accessoires – met hoge kortingen. Het is inmiddels traditie dat veel winkels, waaronder ook online retailers, een nachtopening houden op de eerste dag waarbij extra hoge kortingen worden aangeboden.

Bij de wetgeving hoort ook een landelijke afspraak over de sperperiode. Gedurende de zes weken voor de uitverkoop mogen winkeliers geen kortingen aankondigen of geven op hun artikelen. Doen ze dat wel, lopen ze de kans op hoge boetes.

Bedrijven verkopen ongeveer 20 procent van hun collectie tijdens de solden

"Voor zelfstandige ondernemers is de sperperiode altijd heel belangrijk geweest," vertelt de directeur van de organisatie voor zelfstandige modebedrijven ModeUnie. "België heeft te maken met kleinere ondernemers die zelf kapitaal investeren in hun zaak, waarbij het belangrijk is dat zij toch een overleefbare marge overhouden. Je moet rekenen dat de Belgische modehandel een doorverkoopcijfer heeft van ongeveer 70 procent. Met doorverkoop bedoel ik het deel van de collectie dat voor de solden verkocht is. Na de uitverkoop blijft nog ongeveer 10 procent onverkocht. Dat wil zeggen dat ongeveer 20 procent van de collectie tijdens de soldenperiode wordt verkocht."

Volgens Ardies beschermt de Belgische wetgeving kleine ondernemers. "De wetgeving maakt het mogelijk dat zelfstandigen marktaandeel blijven behouden. Mocht die ooit verdwijnen, maak ik mij toch wel zorgen over de overlevingskans van zelfstandigen." Volgens de jaarlijks economische inspectie respecteert 95 procent van de Belgische ondernemers de soldenwet en sperperiode. Veritas is een van deze bedrijven. Ine Verhaert, CEO van Veritas, zegt: "Wij zijn tevreden met de huidige regel. Een vaste datum om de solden te starten, geeft veel stroom van klanten die week. Sinds vorig jaar voelen we wel dat we meer midseasonsales moeten aanbieden gezien de concurrentie dit sterker aanbiedt."

Zeb heeft daarentegen wel een probleem met de Belgische regels. Marketing manager Erika Mees: "De soldenperiode mag zeker blijven bestaan, maar Zeb is het niet eens met de huidige soldenwetgeving in België. Wij voeren al jaren strijd tegen de sperperiode. We hebben zelfs vorige zomer een petitie opgestart bij onze klanten voor de afschaffing van die sperperiode. We vinden het onzinnig dat je als ondernemer niet zelf kan beslissen wanneer je de klanten promoties of kortingen mag aanbieden. Als goede ondernemer moet je in functie van voorraadsituatie, omzet en eventuele andere factoren je eigen prijszetting kunnen bepalen. We begrijpen niet dat de overheid een verbod oplegt om dit te doen." De solden blijven wel belangrijk voor Zeb. Volgens Mees zijn het de belangrijkste omzet maanden voor het bedrijf. "We merken vooral dat klanten steeds gevoeliger voor promoties en koopjes zijn dan een aantal jaren geleden. Ze passen hun aankoopgedrag hierop aan."

Winkels vechten om hun klanten

"Mocht de soldenwetgeving komen te vervallen, zullen we eerst een sanering moeten zoeken voor de kleinschalige ondernemingen. Ten tweede krijg je een polarisering in het aanbod," vertelt Ardies. Hiermee bedoelt hij dat de markt enkel zal bestaan uit ketens die producten aanbieden voor een lage prijs en winkels met hoge kwaliteit producten voor een hoge prijs. "Dus ik denk dat de sanering vooral in het middensegment gaat plaatsvinden."

"Het promotie gedreven gedrag onder consumenten ga je niet zo snel veranderen. We leven eenmaal in een globale markt zonder grenzen; buitenlandse e-tailers en zondagopeningen in bijvoorbeeld Nederland zorgen voor extra concurrentie. We moeten op zoek naar een manier om de klant te blijven lokken," aldus Verhaert.

Zonder soldenwet wordt het dus een gevecht tussen winkeliers om hun klanten. Bedrijven moeten naast hun promoties op zoek gaan naar manieren om toch de klant de blijven stimuleren om producten te kopen. Zeb speelt hierop in door direct mailing, folders, nieuwsbrieven en andere communicatiemiddelen om klanten aan te spreken. "We blijven onze klanten het hele seizoen door prikkelen," aldus Mees.