Een wereld zonder... Raf Simons

De mode-industrie kent veel trends, producten en ontwerpers die niet meer uit het hedendaagse modebeeld weg te denken zijn. Hoe belangrijk zijn ze voor de industrie in België? Wat als deze fenomenen niet bestonden? In de tweede aflevering: modeontwerper Raf Simons.

Kenneth Ramaekers van Modemuseum Hasselt: “Raf Simons heeft altijd hard gewerkt aan de mannenmode. Hierdoor kreeg hij respect.”

Van meubel- naar modeontwerper

De inmiddels 46-jarige Simons is de enige bekende Belgische ontwerper die geen diploma heeft van een modeopleiding. Na zijn studie industriële vormgeving aan het Hoger Instituut voor Visuele Communicatie te Genk, begon de Limburger zijn carrière in de meubelmakerij. Voor zijn afstudeerproject maakte hij kastjes die iets weg hadden van korsetten. Hij werd opgemerkt door kledingmaker Renzo Loppa, die Simons onder zijn hoede nam. Loppa leerde de jonge meubelontwerper de fijne kneepjes van het kleermakersvak.

Via Loppa kwam Simons terecht bij het atelier van modeontwerper Walter van Beirendonck. Aangemoedigd door Linda Loppa, hoofd van de modeafdeling van de Koninklijke academie Antwerpen, startte de ontwerper in 1995 zijn eigen mannenmodelabel Raf Simons. De jeugdcultuur speelde een grote rol in zijn creaties. Hij koos voor niet-professionele modellen en gebruikte onder andere roltrappen en bruggen als showdecor. Zijn label werd een succes. Maar dit succes sprak de ontwerper niet aan. Hij voelde zich zelfs beperkt en besloot daarom in 2000 de kledinglijn stop te zetten. Hij werd in oktober van dat jaar directeur en docent van de afdeling mode aan de Universiteit voor Toegepaste Kunst in Wenen.

De 'pauze' was echter van korte duur. In 2001 kroop de Belgische ontwerper weer achter de tekentafel. Simons ontwierp opnieuw herenkleding, maar met een beperkter team. Hij liet zijn modellen defileren als vermomde overvallers in overallen en truien met capuchons. In 2005 bracht hij zijn kledinglijn Raf by Raf Simons uit. Patrizio Bertelli van het modehuis Prada kreeg interesse in de ontwerper. Vanaf 1 juli 2005 werd Simons creatief directeur bij het merk Jil Sander, dat eigendom is van Prada. Hij stopte in Wenen en concentreerde zich volledig op het ontwerpen. In april 2012 volgde Simons John Galliano op als creatief directeur bij Dior, waar hij nog steeds werkt.

Raf Simons; uithangbord voor Belgische mode

Directeur van het Modemuseum Hasselt, Kenneth Ramaekers, is goed bevriend met een collega van Simons. Via haar heeft hij Simons persoonlijk leren kennen. “Ik denk dat hij geëvolueerd is tot hèt uitgangsbord van Belgische mode. Hij heeft niet op de academie van Antwerpen gezeten, wat bij de Antwerpse Zes toch wel een heel belangrijk verhaal is. Hij is altijd een beetje een buitenbeentje geweest. De meeste aandacht gaat nog steeds naar de vrouwenmode. Maar hij heeft altijd hard gewerkt aan de mannenmode, waar hij respect voor kreeg. Sinds zijn overstap naar Dior is hij zeker de meest gerespecteerde Belgische designer. Je kan hem minstens op gelijke hoogte plaatsen met Dries van Nooten.”

Simons is niet alleen belangrijk voor de Belgische mannenmode, maar ook bepalend voor de mondiale mannenmode industrie geweest. “In 1995 begint Raf met een mannenlijn die het mannenbeeld zoals het er vandaag uitziet, voor een groot deel gaat bepalen. Strakke kleding wordt enorm populair. Bijvoorbeeld Hedi Slimane van Dior Homme, intussen Saint Laurent, heeft hier duidelijk een voorbeeld aan genomen.”

Voormalig Fashion Director van de New York Times, Cathy Horn, noemt Simons de meest invloedrijke mannenmodeontwerper van het laatste decennium. In haar artikel vertelt Marie-Amelie Sauve, stylist voor Balenciaga: “Hoewel Simons vrijwel onbekend is buiten de Europese mannenmode, hebben zijn ontwerpen wel degelijk invloed gehad op de manier hoe mannen zich kleden. Weinig ervaren en geniale ontwerpers hebben de vorm van kleding kunnen veranderen. Simons heeft dit meerdere malen voor elkaar gekregen.”

Simons' ontwerpen komen deels overeen met die van Hedi Slimane

Toch zijn er mensen die twijfelen aan de invloed van Simons binnen de internationale mannenmode. Internationaal medium over de zakelijke kant van de modewereld 'The Fashionlaw' noemt net als Ramaekers de ontwerper Hedi Slimane. Volgens het online nieuwsmedium geloven sommigen dat Slimane de eerste was die het strakke silhouet begon tijdens zijn carrière bij Dior Homme. “Karl Lagerfeld was zo overweldigd door het slanke silhouet van Slimane dat hij aan het eind van 2000 besloot om meer dan 45 kilo af te vallen om zichzelf te kunnen hijsen in de strakke kleding,” aldus The Fashionlaw.

In 2008 schreef Guy Trebay van de New York Times dat Slimane de bedenker is van het strakke silhouet. Simons zou volgens Trebay een van de vele copycats zijn. “Prijs Hedi Slimane of haat hem. Binnen een paar seizoenen maakte de sleekness van de Dior Homme kleding de ontwerpen van anderen vierkant en passee. Daarom werd het silhouet door velen overgenomen.”

Ramaekers twijfelt in geen geval aan het belang van Simons' ontwerpen: “Ik denk dat Simons voor het mannensilhouet sowieso heel bepalend is geweest. Stel dat hij er niet was geweest, dan weet ik niet hoe dat mannensilhouet op dit moment zou hebben uitgezien.” De directeur van het modemuseum noemt Slimane als alternatief. “Ik denk wel dat Slimane voor een deel hetzelfde zou hebben neergezet. Maar of dat exact zo uitgezien zou hebben: of dat ook zo smal zou zijn, dus die geknipte vormen met een traditionele basis. Daarop zul je altijd het antwoord schuldig blijven.”

De volgende aflevering van ‘Een wereld zonder…’ verschijnt over twee weken op FashionUnited.be.