Waarom veranderen modeontwerpers zo vaak van gedachten?

bezig met laden...

Fashion

Voor buitenstaanders lijkt het vaak alsof de creatieve visionairs die aan het hoofd staan van de modehuizen zonder twijfel snelle beslissingen kunnen maken. Aan het begin van het seizoen wordt nagedacht over thema’s, de juiste kleuren en silhouetten en hup: tijd om te beginnen met het echte werk! Dat is wat hen onderscheidt van ons, simpele zielen, die het al benauwd krijgen bij het kiezen van broodbeleg tijdens de lunch. Door de dagelijkse tsunami aan indrukken en beelden die we te verwerken krijgen, gaan we twijfelen over alles en wordt het maken van een juiste keuze haast een onmogelijke opgave. Even terug naar de creatieven. Als de keus eenmaal is gemaakt, komen hun vlijtige medewerkers in beeld die de vastgelegde visie vervolgens exact zoals de ontwerper heeft bedoeld tot leven brengen. Weer wat later zijn de creaties te zien op de catwalk en in de winkels.

Niet zo snel. Het creatieve proces ziet er in realiteit heel anders uit. Het is gefragmenteerd, chaotisch en - in sommige bedrijven - is het een wonder dat er überhaupt iets wordt geproduceerd. Tsja… creatieve geesten uit de mode staan er nu eenmaal om bekend dat zij vaker wel dan niet van gedachten veranderen. Gemiste deadlines, uitgestelde vergaderingen en verzoekjes om ‘’de planning aan te passen’’ zijn dagelijkse kost. Assistenten en andere verantwoordelijken voor de productie zouden met hun diplomatieke vaardigheden zo terecht kunnen bij de Verenigde Naties. Zo handig zijn ze in het onderhandelen met fabrieksmanagers, die natuurlijk meerdere collecties maken voor talloze bedrijven en daardoor ook een strakke planning hebben. Een kleine verandering kan hele schema’s door de war schoppen - en dan hebben we het nog niet eens over een totale change of plans.

In het voorwoord van het boek ‘’Alexander McQueen Working Process’’ [Alexander McQueen werkproces] van Nick Waplington, schrijft Susannah Frankel het volgende: “McQueen leefde en werkte in het moment en iedereen om hem heen moest zijn moeilijke en soms zelfs onuitstaanbare stemmingswisselingen tolereren en te allen tijde zijn ideeën omzetten in werkelijkheid. Hij veranderde snel van gedachten, was extreem ambitieus en kon er niet tegen wanneer iemand zijn tempo niet bij kon houden. Degenen die het lange tijd met hem uit wisten te houden, kunnen worden geroemd om hun intelligentie, innovatieve karakter en geduld.”

Dat jij slecht bent in time-management is niet mijn probleem

Deze spreuk heb je misschien weleens voorbij zien komen in een kantoor waar je bent geweest. In een modebedrijf zul je dit echter nooit horen. Wanneer iemand slecht is in time management, houdt dat namelijk wel degelijk een probleem in voor degenen die onder hem of haar werken. Deze werknemers dragen de stress, draaien de overuren en voelen de druk om te presteren. Ze weten heus wel dat de eisen die gesteld worden niet eerlijk zijn, maar dat doet niet af aan het feit dat ze hun deadlines wel moeten halen. Er moeten bergen werk worden verzet. Het onmogelijke wordt het verwachte.

De grootheden van de modewereld hebben in gedachten de hele wereld afgereisd terwijl wij allemaal in dromenland waren. Gedurende de werkdag kan werkelijk alles ervoor zorgen dat ze hun plan omgooien. Een inspirerende trailer, geruchten over een ander modehuis, een glimp van de cover van een tijdschrift, een vergadering met sales-collega’s, flarden van een gesprek, een vluchtige blik op een etalage of een bepaalde vorm van de wolken in de lucht. Het kan er allemaal voor zorgen dat het werk dat gisteren is gedaan in een klap waardeloos is geworden.

Hoe ga je ermee om?

Als je in de industrie wilt werken, is het belangrijk om te leren hoe je omgaat met dit frustrerende fenomeen. Regel nummer één is simpel: zeg nooit dat de ontwerper onnodig van gedachten verandert. Creatieven uit de mode leven in een grillige wereld waarin ze verwachten dat alles gaat zoals zij dat willen. Hoe onmogelijk een last-minute verzoek ook mag lijken: doe wat er van je wordt gevraagd. Improviseer waar nodig en probeer aan te voelen wat de ontwerper in kwestie nodig heeft voor ze dit zelf kunnen uitspreken. Knik, neem ondertussen een geïnteresseerde gezichtsuitdrukking aan en krabbel wat op een Post-it. Kom later nooit meer terug op die notities - al helemaal niet wanneer de designer er zelf is. Zie het als een manier om te laten zien dat je goed luistert en niets wilt missen van wat er wordt gezegd.

Weet dat de ontwerper voor wie je werkt niet lijdt aan vergeetachtigheid en ook niet probeert je uit te testen. Sterker nog, zijn of haar gedrag heeft niets met jou te maken. Hun hersens zijn nu eenmaal anders gestructureerd dan bij de meeste mensen. Frank Barron, een pionier op het gebied van de psychologie van creativiteit, nodigde in de jaren ‘60 een groep schrijvers, architecten, ondernemers en andere creatievelingen uit om hun gedrag te bestuderen. Zijn onderzoek maakte van hem een beroemdheid en er wordt nog vaak naar gerefereerd. De conclusie van Barron’s onderzoek was dat creatieve mensen zich, meer dan ‘normale mensen’, fijn voelen bij tegenstrijdige gedachten. Ze kunnen veel chaos aan - en zien hierin misschien juist orde - en vinden het niet erg om tussen extremen te schommelen en grote risico’s te nemen, alles om maar met het meest originele idee op de proppen te komen.

A juggling act

Psychologen geloven nu vaak dat het creatieve proces het resultaat is van een samenwerking tussen de twee hersenhelften, en dat dit niet enkel het werk is van de rechterhelft zoals eerder werd gedacht. Ook de linkerhelft, verantwoordelijk voor aandacht en geheugen, speelt een rol. Creatieve denkers combineren beide netwerken en zowel cognitieve als emotionele gedachten passeren daarbij de revue. Daarnaast wordt gezegd dat creatieve impulsen op hun sterkst zijn tijdens het dagdromen. Wanneer jij je afvraagt hoe je baas in hemelsnaam een heel nieuw idee heeft bedacht in de paar minuten dat hij weg was, begrijp je dat nu.

Creatieve mensen zijn ‘’zowel meer primitief als meer ontwikkeld, destructiever en constructiever, soms gekker maar ook een stuk verstandiger dan de gemiddelde persoon’’, aldus Barron.

Wanneer je (te) veel tijd doorbrengt met creatieve geesten zul je merken dat ook jij gekker én tegelijkertijd verstandiger wordt, maar het verschil tussen de twee zal steeds minder duidelijk worden. En dat is het geheim van een succesvolle carrière najagen in de modeindustrie.

Door gastredacteur Jackie Mallon, die les geeft aan de faculteit van diverse modeprogramma’s in New York en de schrijfster is van ‘Silk for the Feed Dogs’, een roman die zich afspeelt in de internationale modeindustrie.