Studio Jux over Nepal: 'Nepalezen vinden hulp vragen moeilijk'

Studio Jux produceert vanaf de start van het duurzame modemerk in Nepal en sinds zes jaar in een eigen fabriek in de hoofdstad Kathmandu. Toen eigenaren Carlien Helmink en Jitkse Lundgren hoorden van de aardbeving in het land, hebben ze meteen een inzamelingsactie op touw gezet. Ontwerpster Lundgren is inmiddels samen met product director Philippe Lambermon naar Nepal gevlogen. Helmink geeft aan FashionUnited een update.

Hoe gaat het met jullie medewerkers in Nepal?
"Op zich goed, qua gezondheid. Helaas zijn er wel een aantal familieleden van medewerkers overleden of gewond. En er zijn medewerkers waarvan het huis is ingestort. Een deel van hen woont tijdelijk in de fabriek en voor een deel hebben we een nieuw, tijdelijk huis kunnen kopen."

Toen jullie hoorden van de aardbeving, wat hebben jullie toen gedaan?
"We hebben eerst geprobeerd in contact te komen met de medewerkers, om te weten of ze allemaal in goede gezondheid waren. Contact met Nepal is altijd al lastig, maar nu was het helemaal moeilijk. Langzamerhand hoorden we van steeds meer mensen: 'We zijn oké, maar ons huis is weg'." Op zondag zijn we met de stichting de inzamelingsactie begonnen. En twee weken later zijn Jitske en Philippe, die samen ook jaren de fabriek hebben geleid in Kathmandu, naar Nepal gevlogen."

Hoe ging de inzamelingsactie?
"Goed, het was mooi om te zien dat het zoveel reacties losmaakte. Zo zijn twee meiden, die ik niet ken, kussenslopen gaan verkopen voor de actie. En een oud-stagiair is snoep gaan verkopen. Wij dachten: 'ach, wat schattig snoep', maar ze heeft wel 1500 euro opgehaald. Ook klanten hielpen mee. Zo waren er winkeliers die bijvoorbeeld hun hele zaterdagopbrengst doneerden, of de omzet van hun webshop op een bepaalde dag. Echt tof. Inmiddels hebben we 50.000 euro opgehaald."

Wat hebben jullie daar tot nu toe mee kunnen doen?
"We hebben nu de helft ongeveer gebruikt. We hebben zo'n tweehonderd tenten uitgedeeld, medicatie, ziekenhuisbezoeken betaald en aardbevingsalarmen aangeschaft. Er zijn nog iedere dag naschokken met de kracht van 5 op de schaal van Richter. De alarmen gaan 10 seconden voor een aardbeving of naschok af. Zo hebben mensen net wat langer de tijd om naar buiten te komen. En verder hebben we eten, water en dekens uitgedeeld. Voor één werknemer hebben we nieuwe grond gekocht. Zijn huis was ingestort en de grond was te onveilig om iets nieuws op te bouwen."

Hoe gaat het met Jitske Lundgren en Phillipe Lambermon?
"Omdat er iedere dag naschokken zijn, vertelde Jitske dat ze bijna niet durft te douchen, want als er dan een aardbeving komt moet je naakt naar buiten rennen. De meeste mensen slapen buiten, vanwege de naschokken. Maar het is echt noodweer, want het is regenseizoen. Jitske en Philippe hebben eerst iedereen gesproken. De mensen in Nepal vinden het moeilijk om om hulp te vragen. Ze zeiden vaak: 'Nee, het is oké', maar als Jitske en Philippe dan doorvroegen bleek dat ze best wat hulp konden gebruiken. Daarom kostte het redelijk wat tijd om in kaart te brengen wat we precies konden doen."

Jullie zijn aardig wat tijd kwijt aan de hulpverlening, of niet?
"Voor mij als achterblijver valt het wel mee. Jitske verdeelt haar tijd fifty fifty. De zomercollectie willen we namelijk op tijd uitleveren en presenteren op beurzen in Berlijn en Nederland. Philippe is eigenlijk fulltime bezig met helpen van de mensen in Nepal. Hij blijft nog een maand, Jitske nog twee weken. Waarschijnlijk keren ze dan in augustus weer terug naar Nepal. De problemen zijn namelijk niet zomaar opgelost."

Wat is het belangrijkste dat nu nog moet gebeuren in Nepal?
"Dat zijn eigenlijk drie dingen. Er zijn dorpen waar nog helemaal geen hulporganisaties actief zijn, terwijl de mensen daar ook heel hard eten, drinken en dekens nodig hebben. Ten tweede zoeken we nog huizen voor een aantal medewerkers. En ten derde zijn de scholen ingestort. Mensen smeken ons of we iets kunnen doen, waardoor de kinderen weer naar school kunnen. Dat is echt hartverscheurend, want wij kunnen dat niet zomaar doen. We zijn wel in gesprek met het Belgische en Nederlandse consulaat. Ik hoop dat we een oplossing kunnen vinden."

Hoe gaat het verder met Studio Jux?
"Het zijn gekke tijden, maar we groeien gestaag. De collectie met Sanne Vogel, By Birdy, is goed ontvangen. Die ligt vanaf september in de winkels."