Fabulous Fungi: Textiel verven met kleurpigmenten uit schimmels

De mode-industrie zoekt steeds vaker naar duurzamere alternatieven. Op het gebied van stoffen komen al meer en meer materialen naar voren, maar als het aankomt op het verven van textiel lijkt er nog veel onontgonnen gebied te zijn. Ontwerper Ilse Kremer dook voor haar afstudeerproject Fabulous Fungi in het vinden van een duurzamere oplossing voor textielverf. De uitkomst: kleding geverfd middels kleurpigmenten uit schimmels en een verf ontwikkeld in samenwerking met Westerdijk Fungal Biodiversity Institute.

“Ik heb al lang een interesse in duurzame mode en er is al veel innovatie op het gebied van materialen, maar het verfproces blijft daar vaak bij achter. Voor mij is kleur belangrijk in mijn dagelijks leven maar ook in mijn werk en daarom ben ik gaan kijken naar alternatieven,” zo vertelt Kremer tegen FashionUnited. “Afstand doen van verf en dus kleur zou ik niet willen. Tegelijkertijd vind ik het wel ontzettend belangrijk dat ik met mijn werk het milieu niet onnodig vervuil. Ik ben blij dat de eerste prototypes van Fabulous Fungi laten zien dat deze combinatie mogelijk is.”

In de mode-industrie zijn er al diverse nieuwe verftechnieken geïntroduceerd de afgelopen jaren. Denk bijvoorbeeld aan het verven met avocado-pitten of met bacteriën zoals de samenwerking van Puma met Living Colours. “Het verven met avocado-pitten gaf voor mij niet het gewenste resultaat,” aldus de ontwerper. Daarom ging ze verder kijken. Kremer is na haar afstudeerproject overtuigd dat het verven op basis van pigmenten uit schimmels de beste manier is om op een duurzamere manier stoffen te verven. “Er zijn veel soorten schimmels die kleurpigmenten aanmaken en die niet schadelijk zijn voor mens en dier. Ook komen er diverse kleuren voort uit andere soorten schimmels. Daarnaast kunnen deze kleuren ook weer met elkaar gemengd worden waardoor een nog breder spectrum ontstaat.” De verf pakt op diverse materialen anders uit - de uitkomst is bijvoorbeeld anders op katoen als op zijde. Kremer vult de voordelen ook nog aan met het feit dat deze textielverf biologisch afbreekbaar is en de manier van verven minder energie en water behoeft dan traditionele methodes.

Duurzamer textiel verven: Fabulous Fungi gebruikt kleurpigmenten uit schimmels

Kremer ontwikkelde samen met Westerdijk Fungal Biodiversity Institute de verf. “De schimmels worden geweekt en wanneer er genoeg kleurpigment te zien is worden de schimmels opgelost in speciaal oplosmiddel. Het verschilt per schimmelsoort welke we daarvoor gebruiken. Dit doodt de schimmel, maar de pigmenten worden behouden en met het overblijfsel kun je textiel verven.” Kremer vertelt dat voor haar eigen project er al wel internationaal onderzoek was gedaan naar het verven van textiel met kleurpigmenten uit schimmels, bijvoorbeeld op kleine stukken stof, maar dat het verven nooit op grote schaal gedaan. De ontwerper is daardoor de eerste die met deze techniek aan de slag is gegaan. Voor de kleuren geel en oranje-roze heeft Kremer gebruikt gemaakt van de Monascus Purpureus en Ashbya Gossypii schimmels. Op dit moment bestudeert ze een groen-blauwe kleurpigment uit een andere schimmel.

Wat de toekomst voor haar brengt staat nog niet vast. Ze wil verder met haar ontwerpwerk, maar wil ook de techniek van verven met schimmelpigmenten verder ontwikkelen. Kremer werd eerder dit jaar uitgenodigd voor de Dutch Design Week om Fabulous Fungi te tonen. Op dit moment is ze op zoek naar partners om verder mee samen te werken. Voor mensen die geïnteresseerd zijn om zelf aan de slag te gaan met verfmethodes op basis van kleurpigmenten uit schimmels heeft ze het volgende advies: “Werk samen met wetenschappers. Zij hebben de kennis die je kan helpen, maar andersom kun jij ze helpen hun onderzoek visueel te maken.”

Beeld: Fabulous Fungi door Ilse Kremer