Belgische ontwerper Tom van der Borght wint de Grand Prix op Hyères festival

Hyères - Het jaar 2020 zal in ons geheugen gegrift staan als een jaar dat gekenmerkt wordt door turbulentie en ontwrichting. Sinds het begin van de pandemie in februari/maart is de hele wereld tot stilstand gekomen, gevolgd door een volledige lockdown in meer dan honderd landen op verschillende continenten. De mode-industrie werd sterk beïnvloed door de lockdown en de nasleep ervan. Veel ontwerpers en merken konden hun collecties niet afmaken door de verstoring in de toeleveringsketen. De grote mode-evenementen zoals beurzen en modeweken moesten worden geannuleerd of uitgesteld.

Villa Noailles, het culturele en artistieke centrum van Hyères

Het Hyères festival van mode en fotografie werd niet gespaard en werd ook beïnvloed door het coronavirus. Normaal gesproken vindt het festival eind april/begin mei plaats in de pittoreske omgeving van Zuid-Frankrijk. Vanwege de lockdown werd het verplaatst naar 15 tot en met 18 oktober en vond het plaats onder strikte hygiënische maatregelen: sociale afstand, gezichtsmaskers, stations voor handontsmetting, inchecken bij de ingang en verplichte reserveringen voor alle evenementen die verbonden zijn aan het festival. Villa Noailles, het culturele en artistieke centrum van Hyères en een belangrijk monument van de modernistische architectuur, was zoals gewoonlijk de hoofdlocatie. In tegenstelling tot de voorgaande jaren, was het verdeeld in twee aangewezen ruimtes: een ruimte voor geselecteerde pers en juryleden waar alle live-optredens, concerten en toespraken plaatsvonden en een tweede ruimte voor andere pers, professionals en gasten waar ze de live-evenementen op een groot scherm konden bekijken. Hoewel de meeste evenementen technisch gezien op één plek plaatsvonden, kon je niet anders dan de fysieke scheiding voelen die uiteindelijk de sfeer en de energie beïnvloedde. En ondanks het gebruik van technologische hulpmiddelen om mensen virtueel samen te brengen, konden ze de echte fysieke aanwezigheid en echte sociale ervaringen niet nabootsen. Verschillende juryleden konden het festival niet fysiek bijwonen, zowel de voorzitter van de modejury Jonathan Anderson als de voorzitter van de fotojury Paolo Roversi en Tim Blanks, Amanda Harlech, Tyler Mitchell om maar een paar te noemen. Zij sloten zich aan bij de jury via Zoom.

Juryleden aanwezig via Zoom

"Ik kom deze kamer nooit meer uit, denk ik..." zei Tim Blanks gekscherend tegen de andere juryleden tijdens de Zoom-meeting vanuit zijn huis in Londen. Degenen die wel fysiek aanwezig konden zijn op het festival waren blij om daar te zijn en hadden het gevoel deel uit te maken van iets heel bijzonders. Deze 35ste editie van het Hyères festival was inderdaad in vele opzichten belangrijk. In de eerste plaats benadrukte het de onzekere toekomst van fysieke mode-evenementen. Kunnen die nog bestaan in tijden van grote gezondheidscrises? Of worden ze uiteindelijk vervangen door volledig digitale evenementen? Dat zijn belangrijke vragen voor een industrie die sterk afhankelijk is van netwerken en sociale connecties. Ten tweede heeft het festival duidelijk gemaakt dat we manieren moeten vinden om creativiteit en creatieve vrijheid te blijven stimuleren, vooral in tijden waarin onze fundamentele menselijke vrijheden in het geding zijn. Het was een belangrijk en moedig gebaar van de organisatoren om ervoor te zorgen dat het festival nog steeds in zulke ongekende tijden plaatsvindt. Het was een boodschap van steun voor creatieve vrijheid en een boodschap van hoop. "Van alle jaren is dit het belangrijkste omdat de wereld verandert..." zei J.W. Anderson in het opgenomen gesprek met Loïc Prigent. De deelnemende ontwerpers onderstreepten dat. Ze spraken over de strijd en de moeilijkheden die zij en de organisatoren ondervonden om het festival te laten doorgaan. Ze spraken over het vechten voor het festival. En ze waren dankbaar dat ze er waren en dat ze collecties konden presenteren waar ze jarenlang aan hebben gewerkt.

Er was een gemeenschappelijke bezorgdheid over de planeet en de klimaatverandering. De ontwerpers spraken over het vinden van manieren om kwaliteitskleding op een duurzame(re) manier te produceren. De meeste van hen gebruikten gerecyclede, overgebleven voorraad of gedoneerde stoffen. Ze gebruikten papier, touw, plastic kabelbinders, kussens, gevonden of gedoneerd, en maakten er draagbare stukken van die de grens tussen mode en kunst vertroebelen. De nadruk lag op handgemaakt. Minder is meer en kwaliteit boven kwantiteit. De energie van de ontwerpers en hun drive om de industrie en de wereld in het algemeen een betere plek te maken was voelbaar en inspirerend.

Het werk van de ontwerpers was elk zeer uniek en divers en geworteld in hun individuele ervaringen en inspiraties: van de vluchtelingencrisis (Timur Desdemoustier, België) tot het herbeleven van het leven en de garderobe van Jeanne Baret, de eerste vrouw ooit die rond de wereld zeilde (Katarzyna Cichy, Polen) tot de kracht van de muziek (Maximilian Rittler, Oostenrijk)...

Tom van der Borght wint de Grand Prix

De belangrijkste modeprijs werd door Jonathan Anderson op zondagmiddag 18 oktober via een videoboodschap bekend gemaakt en toegekend aan de Belgische ontwerper Tom van der Borght voor zijn herencollectie van complexe en kleurrijke kledingstukken die een grote rol spelen in de podiumkunsten. Van der Borght gebruikte stoffen, touwen, plastic kabelbinders en Swarovski-kristallen voor zijn looks die hij een nieuw soort haute couture noemde. Van der Borght ontvangt een subsidie van twintigduizend euro, produceert met Chanels Métier d’art een collectie ter waarde van maximaal twintigduizend euro en presenteert zijn huidige collectie op de Mercedes Benz Fashion Week in Berlijn in 2021. Van der Borght won de harten van zowel de jury als het grote publiek omdat hij ook de publieksprijs van Hyères mee naar huis nam.

Franse ontwerpers vielen ook in de prijzen

De Franse ontwerper Emma Bruschi ontving ook twee prijzen: de nieuwe 19M Chanel Prijs voor uitmuntend vakmanschap voor stukken die ze in samenwerking met het huis Lemarié produceerde en de Mercedes-Benz subsidie voor haar duurzaamheidsaanpak. Ze krijgt een subsidie van twintigduizend euro om een collectie te produceren die volgend jaar wordt tentoongesteld en die in 2021 verder zal worden ondersteund door Mercedes-Benz. Voor haar herencollectie werkte Emma met stro, linnen en raffia en maakte ze gebruik van traditionele technieken zoals haken. De Chloé-prijs ging naar de Franse ontwerpster Marvin M’Toumo die een toelage van twintigduizend euro ontvangt voor een trio bestaande uit een geplooide broek, een bh en een jasje.

Dit artikel is geschreven door Veronika Dorosheva. Vertaald en bewerkt naar het Nederlands door Ilona Fonteijn.

Beelden: Étienne Tordoir / CatwalkPicture via 2e Bureau