Het roerige verleden van modewonder Jonathan Anderson

Jonathan Anderson groeide op in dezelfde straat als ik, op een boerderij in een dorpje midden in Noord-Ierland, The Loup genaamd. Het aantal gezinnen dat er woonde kon je op twee handen tellen. Het klimaat is er regenachtig, veehouderij is de grootste bron van inkomsten, en het landschap is gifgroen. Hoewel Ierland diverse grote talenten in verschillende disciplines heeft geproduceerd, waaraan Noord Ierland ook enigszins heeft bijgedragen, is het fenomeen gevierd modewonder ons vreemd.

Anderson zei in een interview in september 2015 met The Guardian: “Als ik kijk naar waar ik tegenwoordig mee bezig ben, dan denk ik dat mijn jeugd, van mijn achtste tot mijn vijftiende, daar de meeste invloed op heeft gehad.”

Dus luidt de vraag: wat maakt Jonathan Anderson uit The Loup zo speciaal?

Hij is pas sinds 2008 actief als modeontwerper, en toch heeft hij met zijn gelijknamige merk, J.W. Anderson, prijzen en een cult-aanhang verkregen waar andere Britse merken slechts van kunnen dromen. Combineer dat met de commerciële voordelen die een positie aan het creatieve hoofd van Spaans luxe modehuis Loewe (ouder dan Louis Vuitton en Burberry, en onderdeel van LVMH) met zich mee brengt, en daarnaast nog een investering door LVMH in zijn eigen merk, en het sprookjesscenario is compleet. Dus toen onlangs geruchten begonnen te circuleren dat Nicholas Ghesquière Louis Vuitton gaat verlaten, werd Anderson automatisch genoemd als zijn opvolger. Hoewel het gerucht snel de kop werd ingedrukt, heeft de afgelopen paar jaar ons geleerd dat waar er rook is, er ook vuur is. We zullen afwachten, maar iedere keer dat er weer een topfunctie opent in een luxe modehuis, wordt de naam Anderson ongetwijfeld genoemd. En hij is pas eenendertig jaar oud.

Product van “The Troubles”

Zijn leeftijd is van belang want, net als ik, groeide Anderson op in een interessante periode in Noord Ierland; een periode die inmiddels te boek staat als “The Troubles”. Het was een tijd van oorlog, maar zoals Anderson in een interview met het blad Purple zei, “Het is een heel vriendelijk land. Mensen willen elkaar helpen ondanks het feit dat bepaalde delen van de bevolking tegen elkaar vechten.”

Zou dat zijn grote succes kunnen verklaren? Het vermogen op anderen te kunnen vertrouwen, maar ook ervaring te hebben met conflict? Goed kunnen delegeren maar ook kunnen samenwerken is tegenwoordig uitermate belangrijk in de modebranche.

Weigeren te conformeren

Wat vooral tot zijn succes leidde is zijn unieke visie. Hij laat zich niet in een hokje plaatsen. Genderstereotypen werden vanaf het begin op de hak genomen, met frivole mannen en vastberaden, zakelijk vrouwen die zijn catwalk op en af struinden. Zijn collecties werden niet altijd geprezen, met name de vroege niet, maar er werd wel altijd over gesproken, vooral zijn laatste mannencollectie die hij live op Grindr liet screamen. His visie verstoort, zijn methodes zijn onorthodox, en hij weigert te conformeren. Zou deze anarchistische en oneerbiedige trek afstammen uit zijn verleden?

In Noord Ierland speelde de vraag of je Protestant of Katholiek was decennia-lang een enorme rol. Erbij horen was belangrijk voor je veiligheid. Maar uit mijn onderzoek bleek dat Anderson een unieke achtergrond had. Zijn ouders waren niet religieus en dus hoefde hij nooit het een of het ander te zijn. Die vrijheid zou kunnen verklaren waarom zijn werk nooit in een hokje past.

”Al die bombardementen. Het was afschuwelijk, en erg verwarrend voor een kind om mee te moeten maken, maar het heeft me sterker gemaakt. Ik neem niets voor lief omdat ik weet hoe het allemaal plots kan eindigen,” zei Anderson in het interview met The Guardian. Zijn pragmatische benadering is een pré; je moet het hoofd koel kunnen houden als je een groot contract met een modehuis tekent, maar moet ook beseffen dat het ook zo weer over kan zijn. Veel langer dan drie jaar redden de meeste ontwerpers niet voordat ze ontslagen worden.

Zijn jeugd was verder ook niet typerend voor de boerenomgeving. Zijn grootmoeder leerde hem naaien, zijn moeder - die lerares Engels was - gaf hem zijn liefde voor literatuur mee, en zijn vader was een bekende Ierse rugbyspeler die 27 keer voor zijn land speelde. Deze combinatie van intellectualisme en ambitieuze competitiviteit zal ongetwijfeld invloed hebben gehad op Anderson tijdens zijn jonge jaren. Onder invloed van zijn ouders zal hij hebben leren geloven dat alles mogelijk is en de dingen waar zij hem aan blootstelden zullen zijn collecties deels hebben gevormd.

Toch wilde hij niet meteen modeontwerper worden. Zijn eerste ambitie was om acteur te worden, maar al snel werd hij afgeleid door de creaties in de kostuumafdeling van het theater waar hij werkte.

Overal en Instagram

Het reizen tussen Londen, Parijs en Madrid is een uitputtend onderdeel van het drukke schema van deze jonge ontwerper. Hij draagt drie telefoons bij zich, een voor Loewe, een voor J.W. Anderson en een privé telefoon die hij sinds zijn schooltijd bezit. Ik vraag me toch af of deze jonge ontwerper niet gebukt gaat onder de druk van het onophoudelijke internationale modesysteem, zoals veel andere ontwerpers dat doen.

Zelf bood hij deze geruststellende gedachte: “Merken moeten net zo snel schakelen als de wereld om hen heen, en tegenwoordig is dat snel. We leven in een tijdperk van content. We zetten iets op Instagram en het wordt opnieuw gepost en dan is het overal en een minuut later is het verdwenen, over. Dat ervaar ik niet als iets negatiefs; het is ook hoe ik in elkaar zit. Het gaat er niet alleen om dat het merk de consumenten gaat vervelen, maar het mag mij ook niet gaan vervelen.”

En mochten het tempo en de content hem toch gaan vervelen, dan kent hij nog wel een rustig plekje, ver van de drukte van Londen, Parijs en Milaan, waar hij zich kan terugtrekken. Dat doe ik ook, zo nu en dan.

Door gastredacteur Jackie Mallon, die les geeft aan de faculteit van diverse modeprogramma’s in New York en de schrijfster is van ‘Silk for the Feed Dogs’, een roman die zich afspeelt in de internationale mode-industrie.

Beelden: Jackie Mallon, J-W-Anderson.com and Loewe.com