Verkoop je textiel? Dit moet je weten over producentenverantwoordelijkheid

Importeer je textiel om in Nederland te verkopen? Of verkoop je juist textiel vanuit Nederland naar andere EU-landen? Dan is het belangrijk na te denken over de uitgebreide producentenverantwoordelijkheid (UPV) voor textiel, je hebt hier dan hoogstwaarschijnlijk mee te maken. Uitgebreide producentenverantwoordelijkheid voor textiel houdt kort gezegd in dat de partij die als 1e in de verkoopketen textiel in een land op de markt brengt meteen al verantwoordelijk is voor de inzameling, voorbereiding voor hergebruik en recycling van deze textielproducten op het moment dat de gebruiker er vanaf wil.

UPV is een beproefde methode om de eindverantwoordelijkheid voor producten neer te leggen bij de partij die ze op de markt brengt. In de EU is dit voor steeds meer producten op deze manier geregeld; bijvoorbeeld verpakkingen, batterijen, elektrische apparaten, matrassen, DIY-producten en sport- en spel artikelen. Niet elk EU-land heeft wetgeving voor al deze artikelen. Voor sommige producten geldt de UPV al jaren in alle landen, zoals voor elektrische producten en verpakkingen. Voor andere producten geldt dit pas sinds kort. In Nederland is de wetgeving voor textiel in 2023 actief geworden, in Frankrijk bestaat deze al sinds 2007.

Producentenverantwoordelijkheid brengt een aantal verplichtingen met zich mee, waaronder het registreren als producent bij het nationale register van een land en de eerdergenoemde verantwoordelijkheden als het product weggedaan wordt. Met name dit laatste kan uitdagend zijn. Hoe hou je in elk EU-land bij waar je textielproducten blijven zodat je aan het eind van de rit je verantwoordelijkheid kan nemen?

Producentenverantwoordelijkheid mag je individueel invullen, veel eenvoudiger is het om dit collectief te doen. Samen met andere producenten. Je sluit je in elk land waar je producentenverantwoordelijkheid hebt aan bij een producentencollectief voor textiel uit dat land en rapporteert aan dit collectief periodiek de hoeveelheid op de markt gebrachte textielproducten. Het collectief rekent een bepaald bedrag per textielcategorie en met het op deze wijze ingezamelde geld wordt de logistiek rondom inzameling, hergebruik en recycling betaald. De eindgebruikers van de textielproducten kunnen deze als ze ervan af willen op verschillende locaties inleveren zodat dat zo makkelijk mogelijk is en er zoveel mogelijk textiel ingezameld wordt.

Uitgebreide producentenverantwoordelijkheid voor textiel zal in steeds meer EU-landen ingevoerd worden. Het is dus belangrijk je hierin te verdiepen als je textiel importeert en verkoopt. Naast dat er in elk land kosten aan verbonden zijn waar je rekening mee moeten houden, zal je waarschijnlijk ook je organisatie erop aan moeten passen. Omdat er periodiek gerapporteerd moet worden hoeveel textielproducten (gewicht) er per textielcategorie (nu nog beperkt tot een aantal consumentenproducten, zoals kleding en huishoudtextiel) in een land op de markt gebracht is zal deze informatie beschikbaar moeten zijn in de voorraad- en/of verkoopsystemen.

De ervaring uit bijvoorbeeld de UPV voor WEEE (elektrische apparaten) leert dat elk land zijn eigen accenten legt in de nationale wetgeving. Hierdoor kan het voorkomen dat je in het ene land meer of anders moet rapporteren dan in het andere land. Ook de registratieprocedures zullen verschillen. Nu zijn er nog maar enkele EU-landen waar de UPV voor textiel is ingevoerd, hét moment om te zorgen dat je bekend wordt met deze materie, zorgt dat je compliant wordt waar nodig en je organisatie hierop aanpast. Sta je voor de huidige landen goed op de rit, dan is het geen probleem als andere landen óók UPV invoeren om de EU-textieldoelstellingen te halen. Beter vanaf het begin compliant en dit uitbreiden dan het risico op boetes en in 1 klap halsoverkop van alles moeten regelen.