Black Friday verliest populariteit, verzet consumenten en moderetailers groeit

Op 25 november is het Black Friday, de van oorsprong Amerikaanse dag na Thanksgiving die officieel het inkopen voor de feestdagen inluidt met hoge kortingen. Inmiddels heeft Black Friday al een aantal jaren een stevige positie gekregen in de Europese retail, zo ook in Nederland en België. Maar, er is een tegenbeweging op komst: steeds meer retailers doen niet mee en sluiten zelfs de deuren of de webshop. Dat staat in het teken van Green Friday: een oproep om minder en bewuster te consumeren.

Dit jaar verwacht 28 procent van de Nederlandse bevolking te gaan winkelen op Black Friday, dat blijkt uit onderzoek van Motivaction Nederland. Het is een lichte groei vergeleken met voorgaande jaren, maar Ruud Hielkema, senior research consultant bij Motivaction, ziet een verschil tussen beloftes van de consument en de realiteit: “Steeds meer mensen hebben last van een dalende koopkracht. Een kwart mijdt daarom zelfs Black Friday. Een daling van de deelname tot zo’n twintig procent ligt daarom dit jaar meer voor de hand.” Consumenten die wel van plan zijn op koopjesjacht te gaan, zeggen zo’n 274 euro uit te geven, blijkt uit het onderzoek. De feestdagen zijn dit jaar minder de reden om Black Friday-aankopen te doen. Het gaat dit jaar vooral om aankopen die niet bedoeld zijn voor de geijkte cadeaumomenten. Volgens Motivaction heeft dat te maken met de hoge inflaties. Bovenkleding, geurtjes, schoenen en speelgoed vullen de top vier naar de verwachting van meest gekochte artikelgroepen.

Hoewel er toch nog consumenten zijn die uitkijken naar de koopjesjacht, is er ook veel begrip voor de Green Friday-beweging, zo blijkt uit het onderzoek van Motivaction. Eén op de vijf consumenten kent Green Friday, waarvan de helft het een sympathiek statement vindt. Zo’n 46 procent vindt het een goed initiatief en 40 procent vindt het inspirerend. Aan de geloofwaardigheid van de deelname aan Green Friday valt nog te twisten: 35 procent van de consumenten geloven in de goede bedoelingen van de deelnemende retailer.

Black Friday niet meer in lijn met huidige tijdsgeest en de focus op duurzaamheid

Uit onderzoek van acties.nl blijkt dat één op de drie Nederlanders zelfs een Black Friday-verbod wilt. Het kortingsfestijn is volgens het onderzoek lastig te rijmen met de huidige tijdsgeest en de focus op duurzaamheid en besparingen. Daar zijn steeds meer retailers het mee eens. Dit zijn de moderetailers die dit jaar meedoen aan Green Friday:

Susan Bijl

Het Rotterdamse tassenlabel Susan Bijl raakte geïnspireerd door huiswarenketen Dille & Kamille die oproept om te ‘consuminderen’. Susan Bijl doet al jaren niet mee aan Black Friday, maar dit jaar vindt het tassenlabel het tijd voor een groter statement, zo blijkt uit het persbericht van Susan Bijl. De twee winkels in Rotterdam en de webshop voor retailers gaan op 25 november op slot. Het onderstreept, naar eigen zeggen, de algemene visie van het merk: een bewust leven, met langdurige liefde voor spullen. Koesteren in plaats van vervangen. Naast het sluiten van de webshop en de winkels gaat het personeel vrijwilligerswerk doen in de natuur om een steentje bij te dragen, in plaats van ‘te koopjesjagen’, zo is te lezen.

Freitag en haar ‘Naysayers’

Ook tassenmerk Freitag doet al jaren niet mee aan de hoge kortingen omtrent Black Friday. Het tassenmerk sluit zijn webshop en het verwijst zijn consumenten door naar het ruilplatform S.W.A.P. (Shopping Without Any Payment), waar men unieke tassen kan ruilen. Dit jaar komt daar nog een initiatief bij: het is voor het eerst mogelijk om op 25 november offline tassen te ruilen in de Freitag-winkels, zo meldt Freitag in een persbericht. Het tassenmerk nodigt consumenten uit om tassen te ruilen onder het genot van een drankje in de winkels. Daarnaast gaat Freitag dit jaar een samenwerking aan met gelijkgestemde merken die samen voor verstandige consumptie en tegen zinloze verspilling zijn onder het mom van ‘Naysayers’. De Naysayers zijn dit jaar: Denim-expert Mud Jeans die haar webshop sluit en vintages jeans gaat verkopen via een livestream, Raeburn zet haar online winkel op zwart, slow fashionlabel Asket sluit haar webshop en moedigt consumenten aan om items te repareren, Vegan sneakermerk Flamingo Life zet de webshop op zwart, uitvinder van cardprotector- Secrid biedt een gratis reparatieservice aan, en surf- en yogamerk Oy sluit de webshop en vraagt om donaties.

Xandres

Het Belgische kledingmerk Xandres verzet zich voor de tweede keer tegen de overconsumptie van Black Friday. Onder het mom van Green Friday, zet Xandres nog een stap verder: op 25 november sluit het Belgische kledingmerk alle winkels en de webshop. Consumenten krijgen in het teken van Green Friday de kans om oude items tussen 4 en 23 november naar de winkel te brengen die vervolgens kosteloos gerepareerd worden in de eigen atelier, dat meldt Xandres in een persbericht. De volgende reparaties kunnen voldaan worden: ritsen vervangen, naden dichten, zomen en riemlussen vastnaaien, voeringen en broekzakken herstellen, elastieken vervangen, gaatjes stoppen en truien ontpluizen. Op 25 november zullen Xandres’ medewerkers het coutureteam in de atelier in Destelbergen ondersteunen bij de herstellingen. Daarnaast worden er workshops gegeven door Xandres-partners over de onderhoud van kleding, zo is te lezen.

Komrads

Komrads, het duurzame sneakermerk uit België, gaat vuilniszakken en handschoenen verkopen in plaats van sneakers, dat laat het duurzame sneakermerk weten via een persbericht. Vorig jaar zette Komrads haar webshop op zwart en deelde het enkele documentaires, boeken en podcasts over duurzaamheid en het klimaat. Dit jaar wil Komrads consumenten aansporen om afval te gaan rapen en organiseert het in samenwerking met de TrashPacker Foundation een clean-up event. Daarnaast biedt het sneakermerk een gerecyclede vuilniszak met een paar handschoenen aan voor 7,99 euro. “Ga net zoals wij afval rapen op 25 november en geeft onze planeet terug wat meer ademruimte”, aldus oprichters Mark Vandevelde en Greet Goegebuer in het persbericht.

Mayerline

Het Belgische modemerk Mayerline gaat tegen de Black Friday-stroming in met een nieuw initiatief: Waardeer je kleren, dat laat het Belgische modehuis weten via een persbericht. Het is een oproep om eerder aangekochte Mayerline-items te herontdekken. De winkels worden omgetoverd tot een walhalla voor modeliefhebbers. Op 24 en 25 november zullen diverse experts in de winkels aanwezig zijn die tips en tricks geven om eerder aangekochte items te herontdekken door ze te combineren tot nieuwe looks, zo is te lezen. Het is daarnaast mogelijk om retoucheringen aan te brengen, zodat het oude item weer perfect valt.

Het lijkt erop dat Black Friday zijn populariteit dus in Nederland en België verliest en dat duurzaamheid en besparingen een grotere rol spelen. De omslag van Black Friday naar Green Friday is een reactie van consumenten én moderetailers om overconsumptie te verminderen en bewuster om te gaan met spullen die men al bezit.