Van de stad naar de boerderij: Nederlandse mode-ontwerper zet regeneratief model op
bezig met laden...
“Ik heb heel veel zin om dit nieuws te delen”, vertelt Joline Jolink enthousiast in een videocall met FashionUnited. Ze verhuist haar Rotterdamse ontwerpstudio naar een woonboerderij in Welsum, Overijssel. Daar wordt straks het hele proces, van grondstof tot eindproduct, inzichtelijk. Het wordt een plek die haar ontwerpstudio, werkplaats, winkel en permacultuur
Permacultuur is een afkorting van permanente agricultuur en permanente cultuur. Het permacultuursysteem wordt gemaakt door te kijken naar de drie ecologische hoofdfactoren: zon, water en wind, en hoe deze in het systeem worden geïntegreerd met inachtneming van bodemstructuur en -reliëf. In Nederland is het belangrijk om het permacultuurontwerp zo te maken dat er veel zon wordt ingevangen en dat sterke winden worden omgeleid. In landen met een droger klimaat worden de ontwerpen vooral gemaakt voor optimale wateropvang en -behoud. (Bron: Permacultuur Nederland)
De Nederlandse modeontwerper volgde in haar eerste ontwerpjaren het klassieke modepad. Ze ontwierp bijvoorbeeld collecties, waarna een uitverkoop volgde, hield modeshows en verkocht haar kleding aan retailers. Een aantal jaar later wijkt ze af van het traditionele modesysteem, besluit ze te stoppen met de verkoop aan retailers en geeft ze geen modeshows meer. In 2008 lanceert ze een webshop waar tijdloze ontwerpen, gemaakt met liefde voor mens, dier en moeder natuur, worden verkocht.
Vanaf 2013 zet ze meer radicale stappen. Zo doet ze in 2016 uitverkoop in de ban en lanceert ze in 2019 de eerste Nederlandse vegan sneaker. In 2021 start ze met de verkoop van gedragen items onder de naam: Nieuwe Liefde. Begin dit jaar maakt ze een statement tegen overconsumptie met haar productieplafond. Maximaal 20.000 kledingstukken per jaar produceren, wordt haar nieuwe standaard.
“Het voelt voor mij goed te delen waar ik naartoe wil werken. Het productieplafond is eigenlijk een voorbereiding op wat nu komen gaat: kleding maken van eigen grondstoffen.” Groei is belangrijk en dient als doel, vertelt Jolink. “Laten we dan dat doel bereiken en de balans behouden.”
Joline Jolink werkt toe naar regeneratief model
Het is een droom die vanaf het begin aanwezig is: alle schakels met elkaar verbinden. “Toen ik tien jaar geleden naar Rotterdam verhuisde, een winkel opende en een ontwerpstudio ter beschikking had, voelde het toch raar dat alles zo verspreid zat.” Jolink wilde het liefst haar winkel en haar atelier combineren. Daar was een nieuw pand voor nodig. “Er zijn gesprekken gevoerd, maar het is er niet van gekomen. Uiteindelijk kwam er de kans een tweede winkel te openen in Utrecht. Er kwam van alles tussendoor.”
Totdat eind 2019 Covid zijn intrede deed. “Dat was het moment dat we dachten: dit is het einde van ons mooie bedrijf.” De coronacrisis zorgde voor nieuwe inzichten en de mogelijkheid terug te keren naar de kern. Wat zou de ultieme uitvoering van een Joline Jolink-belevenis zijn, vroeg de modeontwerper zich af. “Het idee om alles samen te brengen, borrelde weer op.” Van het idee werd in twee jaar tijd een plan gemaakt, waarna de zoektocht naar de perfecte plek kon beginnen.
De coronaperiode liet Jolink tevens ruimer denken. “We hoeven niet per se een pand op de Nieuw Binnenweg. We kunnen ook naar het oosten van Nederland kijken. Ik put inspiratie uit de natuur, ik wil in stilte kunnen creëren. Een plek in de natuur past bij mijn verhaal om de cirkel rond te maken en daar is ruimte voor nodig.”
Die ruimte vond Jolink op een woonboerderij in Welsum. “Het heeft alles wat het moet hebben”, vertelt ze enthousiast. Er is een laadpaal voor een elektrische auto, er staan kippen en schapen, er is een lapje grond om wat op te verbouwen, het heeft een moderner gebouw waar een kantoor gerealiseerd kan worden én Jolink kan er gasten laten verblijven in een natuurhuisje. “Echt, het is geweldig.” Er is ruimte voor experimenten, natuurherstel en samenwerkingen. Zo denkt Jolink erover na samen te werken met lokale ondernemers en andere pioniers om te ontdekken hoe lokale grondstoffen en kennis de productieketen van textiel in beeld kunnen brengen.
“Ik heb veel contact met The Linen Project, Enschede Textielstad en Stichting Fibershed. Via deze contacten kan ik eerst kijken wat er moet gebeuren en hoe ik de grond klaar maak om vlas op te verbouwen. Daarnaast denk ik dat we hulp moeten vragen aan de omliggende boeren. Zij weten waarschijnlijk als geen ander hoe je de grond moet bewerken. Ik beschik echt nog niet over al die kennis. Misschien lachen de boeren me wel uit, maar ik moet toch echt gebruik maken van hun expertise”, lacht Jolink. De modeontwerper staat er tevens niet alleen voor: het team uit de studio verhuist mee en Peter is nog altijd haar steun en toeverlaat. Het team uit de Rotterdamse winkel blijft aan als vaste crew. Volgens Jolink dient de winkel als ontmoetingsplaats. “Ik ben dan ook van plan op zaterdagen in de winkel te staan en de rest van de week te vertoeven op de boerderij.”
In 2025 het eerste kledingstuk van eigen grond
Jolink put inspiratie uit de natuur. “Dat ik niet permanent in de drukte van de stad zit en ontsnap naar de natuur, maar nu juist ben omringd door het buitenleven en ruimte, zal leiden tot nieuwe ontwerpen of misschien wel tot een nieuwe bedrijfsvoering”, bedenkt ze. Nieuwe radertjes gaan af en er is ruimte voor nieuwe inzichten. “Ik denk dat ik, als ontwerper, wild kan worden van het proces. Van de bloeiperiode tot aan de bloemblaadjes die naar beneden vallen. De natuur werkt zoals het moet gaan en daar kunnen wij zoveel van leren.”
Het doel is volgend voorjaar vlas te zaaien en in 2025 het eerste kledingstuk van eigen grond gemaakt te hebben. “De oogst kan natuurlijk ook mislukken, maar ik ga het gewoon proberen. Als het niet lukt, dan is er het jaar erna weer een kans. Maar, met een beetje geluk, komt het vast goed.” Daarnaast staan er drie schapen op de boerderij. “Het lijkt mij heel leuk met Nederlands wol te werken. De schapen op de boerderij zijn van een speciaal ras, dus ik moet ook daar nog alles over leren.”
Bovendien denkt Jolink na over het werken met natuurlijke pigmenten om textiel mee te verven. “Er zijn ook interessante ontwikkelingen gaande met andere vezels, bijvoorbeeld van de Veldesdoorn. Een van mijn buren is tevens een appelteler. Ik ben benieuwd waar die appelteler zijn rotte appels naartoe brengt. Wellicht kan ik ze bij mij in een soort droger gooien en er appelleer van maken voor mijn sneaker!” Er zijn zoveel mogelijkheden, vertelt ze. “Ik denk dat ik gewoon ergens moet beginnen en het dan allemaal moet ontdekken.”
Jolinks ultieme doel is alles op Nederlandse bodem te creëren. Dat is echter (nog) niet mogelijk. “In Nederland kunnen we niet meer spinnen op schaal. We spinnen enkel met een handmatig spinnewiel. Dan krijg je een klein lapje stof.” Daarom wijkt The Linen Project bijvoorbeeld uit naar landen, zoals Duitsland en Polen. Hetzelfde geldt nog voor productie. “Ik werk zelf veel samen met Portugal en Belgische producenten die een eigen, kleine fabriek hebben in Roemenië.” Het liefst verscheept ze de Nederlandse grondstoffen niet naar het buitenland, vertelt ze. “Toch kan het nu bijna niet anders. Ik wil ook geen naaifabriek van mijn boerderij maken. Daarom doe ik nu een test met Makers Unite in Amsterdam om iets te produceren.” Op de boerderij zullen enkel unieke stukken gemaakt worden.
Joline Jolink brengt alles samen in Overijssel: “Hier kun je je verwonderen”
De schuur zal naast ontwerpstudio ook als winkel, leerruimte en evenementenlocatie fungeren. Om dat te realiseren start Jolink dit najaar een crowdfunding. “De boerderij hebben we zelf kunnen kopen, maar voor de inrichting van de schuur hebben we wat hulp nodig.” Hoe de crowdfunding eruit komt te zien, volgt later, vertelt ze. Jolink focust zich eerst op de verhuizing in juli en augustus. “Als we daar eenmaal zitten, kan ik gaan denken: waar heb ik behoefte aan, hoe wil ik het vorm gaan geven, hoe gaan we het doen, wat gaat het kosten, etc. Ik kan me voorstellen dat er wellicht een klein horecagedeelte aan wordt toegevoegd met de moestuin die we dan hebben. Je gasten een bessentaart en kruidenthee uit eigen tuin aanbieden, maakt de cirkel écht rond, niet waar?”
Uiteindelijk is er de ambitie om een plek te creëren waarbij de boodschap breder wordt uitgelegd. “Daarbij is iemand die voor het eerst een linnen broek gaat kopen net zo goed mijn doelgroep als iemand die volledig thuis is in de permacultuur. Het gaat erom dat men zich kan verwonderen over datgene wat er allemaal mogelijk is met zo’n kleine voetafdruk binnen de mode-industrie”, aldus Jolink.