Export afgedankte kleding uit EU verdrievoudigd, zorgt voor problemen in Afrika en Azië

De hoeveelheid afgedankt textiel, waaronder kleding en schoeisel, die uit de Europese Unie wordt geëxporteerd, is de afgelopen twintig jaar verdrievoudigd, stelt EU-milieuagentschap EEA in een rapport.

Een hoop gebruikt textiel wordt geëxporteerd naar Afrika en Azië, omdat de hergebruik- en recyclingcapaciteiten in Europa beperkt zijn. Volgens een analyse van de Verenigde Naties is de EU-export van textiel tussen de jaren 2000 en 2019 toegenomen van iets meer dan 550.000 ton tot bijna 1,7 miljoen ton. Per persoon betekent dat gemiddeld 3,8 kilogram textiel per jaar.

De enorme toename van afgedankt textiel is niet het enige probleem. Volgens de analyse is de EU-export van textiel ook verschoven van hoofdzakelijk Afrikaanse bestemmingen naar zowel Afrika als Azië. “De gedachten van de consument dat gedoneerde, gebruikte kleding in die regio’s altijd nut heeft, komt niet overeen met de werkelijkheid”, schrijven milieudeskundigen in de analyse. “Eenmaal geëxporteerd is het lot van gebruikt textiel onzeker. Wat niet geschikt is voor hergebruik, belandt meestal op open stortplaatsen en in informele afvalstromen.”

Hoeveelheid afgedankt textiel neemt toe en zorgt voor problemen in Afrika en Azië

In 2019 exporteerde de Europese Unie 46 procent gebruikt textiel naar Afrika. Daar wordt het textiel voornamelijk lokaal hergebruikt, omdat er vraag is naar goedkope, gebruikte kleding uit Europa. Het deel wat niet geschikt is voor hergebruik belandt op open stortplaatsen en in informele afvalstromen.

In datzelfde jaar belandt 41 procent afgedankt textiel uit Europa in Azië. Het grootste deel van dat textiel gaat naar speciale economische zones waar het wordt gesorteerd en verwerkt, blijkt uit de analyse. Het meeste textiel wordt daar gedowncycled tot industriële vodden of vulmateriaal. Daarnaast wordt het textiel opnieuw geëxporteerd voor recycling naar andere Aziatische landen of voor hergebruik in Afrika.

UPV moet afgedankt textiel probleem tegengaan

Vanaf 2025 wordt Europa verplicht om textiel gescheiden in te zamelen door een uitgebreide producentenverantwoordelijkheid. Daarom voorspelt het milieuagentschap dat de hoeveelheid ingezameld textiel de komende jaren verder toeneemt. Om ervoor te zorgen dat de textielravage in Afrika en Azië (en in de EU) niet erger wordt, worden producenten/importeurs verantwoordelijk voor het inzamelen, hergebruiken en recyclen van textielproducten die zij op de markt brengen. Daarvoor moeten de producenten/importeurs een passen innamesysteem organiseren en financieren. Het doel van zo’n UPV is om toe te werken naar een circulaire economie.