Dynamisch, divers en vol verrassende contrasten: AFW krijgt steeds meer een eigen smoel

Sinds haar aantreden in 2017 heeft AFW-eigenaar Danie Bles het karakter van de modeweek steeds verder uitgebouwd. Anno 2021 biedt AFW een divers programma met uiteenlopende presentaties van zowel gevestigde ontwerpers als aanstormende talenten. Dat dynamische karakter was tijdens de september-editie van AFW misschien wel meer voelbaar dan ooit. Na anderhalf jaar restricties was er dit seizoen weer veel mogelijk. Er werd dan ook aardig uitgepakt, met shows, performances en exposities op markante locaties in de stad. Wie alles wilde zien, kon - naast een coronatoegangsbewijs - maar beter een snel fietsje bij zich hebben.

Clubtaferelen en sereen wit daglicht

Een van de meest opmerkelijke shows van de week was die van ontwerper Duran Lantink. De collectie, getiteld ‘Democracy’, kwam tot stand in samenwerking met Bea Otte van Theater Lebelle en Museum van de Geest, twee organisaties die makers met een verstandelijke beperking een podium bieden. De collectie werd getoond in de portretgalerij van de Hermitage, die van visgraatvloer tot welfplafond behangen is met zeventiende-eeuwse groepsportretten van Amsterdamse schutters en regenten.

Aan die groepen statige heren trokken op vrijdagavond modellen van allerlei slag voorbij in mini-jurkjes, wijde spijkerbroeken en oversized truien samengesteld uit deadstock-items, à la Lantink in delen geknipt en als puzzelstukken in elkaar geschoven. Het contrast met de portretten kon bijna niet groter zijn, maar toch waren er ook overeenkomsten: royale volumes, hoge laarzen, platte kragen - en een uitstraling van trots, waardigheid en gemeenschapsgevoel. Na afloop van de show bracht gezelligheidskoor De Delta Singers uit IJmuiden het lied ‘Geef mij maar Amsterdam’ ten gehore; de hele zaal dreunde mee.

Nog geen uur later ging het glazen dak eraf in Capital C, waar Reconstruct Collective de collectie ‘Religion’ presenteerde. Op opzwepende beats van DJ Oishi gingen de modellen, deels afkomstig uit de ballroom scene, vogue-end of rolschaatsend de catwalk over. Ze droegen aangesnoerde looks gemaakt van gebruikte kledingstukken, die het midden hielden tussen sportswear, streetwear en strak maatwerk. Gedurende pakweg tien minuten waande het publiek zich weer even in een nachtclub, temidden van extravagant geklede en geweldig goed dansende onbekenden.

Zo vurig als deze shows waren, zo sereen waren die van Jenneskens en Natan. De show van Jenneskens vond plaats in een ruime transparante tent op een industrieterrein nabij Amsterdam Sloterdijk, met daarin een witte catwalk omzoomd door strandzand en tropische planten. De collectie voelde ergens vertrouwd, met de voor Jenneskens kenmerkende high-end streetwear in techmaterialen en een gedekte kleurkaart met uitschieters in fuchsiaroze en citroengeel.

Natan showde op een zonnige zaterdagmiddag in een metershoge, helderverlichte hal aan de Nieuwezijds Voorburgwal. De nieuwe couturecollectie van hoofdontwerper Édouard Vermeulen was er een van zachte, vloeiende silhouetten en een aantal meer sculpturale stukken, in koraalroze, wijnrood, zonnebloemgeel en edelsteenblauw. Opvallend: het merk presenteerde voor het eerst ook twee genderneutrale looks, gedragen door mannelijke modellen.

Gevestigde namen en jonge makers

Jenneskens en Reconstruct stonden beiden al eerder op het AFW-programma; Natan en Duran Lantink gaan inmiddels meerdere seizoenen mee. Een andere oudgediende die dit jaar weer van de partij was, was eco-couturier Ronald van der Kemp. Zijn werk was te zien in de expositie ‘Wake Up World’, opgesteld in een ruimte aan de Nieuwezijds Voorburgwal. De mannequins droegen Van der Kemps couture-creaties van gebruikte kledingstukken, met daarbij grote vilten maskers van dierenkoppen, referenties naar de teruglopende biodiversiteit en de urgentie van de klimaatcrisis.

Danie Bles staat er inmiddels om bekend elke editie ook een of meer debutanten in het programma op te nemen. De grote nieuwkomer van deze AFW-editie was Wannes Akop, die in 2019 afstudeerde aan aan Amfi met een collectie gebaseerd op zijn Armeense erfgoed. Startpunt voor zijn lente-zomercollectie 2022, getoond in Hotel de L’Europe, was een familiefoto van een vakantie aan de Zwarte Zee. Van die vakantie herinnert Akop zich levendig de Posad Pavlova-sjaal met franjes die zijn oma destijds droeg. Die franjes zwierden in de show om de benen van de modellen. Er waren daarnaast slanke silhouetten met grote uitsnedes, dunne bandjes en deadstock glitterkralen uit Armenië, zowel een verwijzing naar de Armeense modegeschiedenis als een voorbode van de heropening van het nachtleven.

De grootste diversiteit aan nieuw talent was te zien tijdens de Lichtingshow op vrijdag, waar veertien pas afgestudeerde ontwerpers hun werk lieten zien. Hier kwam ook een verscheidenheid aan verschillende presentatievormen langs, van catwalkshows tot performances, installaties, video’s en 3D-weergaven van digitale ontwerpen.

Grandioze hotels en verlaten tankstations

Een ander aspect dat kenmerkend is geworden voor AFW is het scala aan verrassende locaties. De portretgalerij van de Hermitage waar Lantink zijn collectie showde is daar een voorbeeld van, maar ook werden er dit jaar weer shows georganiseerd in bijzondere hotelinterieurs. Die locaties geven de collecties in veel gevallen een extra dimensie. Zo rijmden de hoekige snits van Wannes Akop prachtig met het houten inlegwerk tegen de wanden van Hotel de L’Europe, en de flonkering van de Armeense kralen met die van de kristallen kroonluchters. Tegelijkertijd vormde het hotel ook symbolisch gezien een bijzondere context voor een verhaal over migratie naar Europa.

Humanoid organiseerde een jubileumshow buiten Amsterdam , in het Rietveldpaviljoen van het Kröller Müller-museum. In het paviljoen was katrollensysteem geïnstalleerd van het type dat vroeger werd gebruikt in de mijnen om kleding en andere waardevolle spullen aan op te hangen. Die werden dan naar de hoogte gehesen en daar veilig bewaard. De installatie was een ode aan het mijnbouw-erfgoed van Müller & Co., het bedrijf van de man van Helene Kröller Müller, de oprichter van het museum. Tegelijkertijd was er een relatie met de workwear-esthetiek van Humanoid, dat tijdens de show een reeks toiles toonde uit de veertig jaar lange geschiedenis van het merk.

Wandler, misschien wel één van de meest gelikte merken op het programma, organiseerde een presentatie op misschien wel één van de minst gelikte locaties: De Roze Tanker, een voormalig pompstation in Amsterdam-Noord, gelegen langs een drukke autoweg. Wandler gaf er evengoed zelf een flitsende draai aan. Het gebouw werd voor de gelegenheid beplakt met spiegelplaten. Onder het brede afdak werd een uitgebreide lichtshow weggegeven, compleet met rook en elektromuziek. De felgroene tassen- en schoenencollectie van Wandler verscheen aan het einde van de show, opgesteld in gebaksvitrines en badend in het groene schijnsel van tl-lampen.

Een rijkdom aan spannende tegenstellingen, kortom. Niet alleen inhoudelijk interessant, maar ook marketingtechnisch slim: er werd volop gefotografeerd, gefilmd, gepost en gedeeld afgelopen week. De hoop is dat AFW die spanning vast kan houden en door kan trekken naar volgende edities.