Berlin Fashion Week: Tussen kleermakers en techno tempels

De Berlijnse modewereld heeft ambitieuze doelen. Het gaat niet om de concurrentie aan te gaan met Parijs en andere modesteden te evenaren, maar om de Duitse hoofdstad tot een volwaardige modemetropool te maken, aldus de vaak benadrukte en gemakkelijk herhaalde doelstelling van de Fashion Council Germany, die toezicht houdt op de Berlin Fashion Week.

Om Berlijn zijn oude glorie als epicentrum van de Duitse mode terug te geven, maar vooral om de stad internationaal in de schijnwerpers te zetten, richt de Fashion Council Germany zich samen met het Berlijnse senaatsdepartement voor economische zaken, energie en industrie op het promoten van jong talent - misschien ook om hen aan de Duitse hoofdstad te binden, zoals voormalig Berlijns talent, waardoor GmbH en Ottolinger, onlangs naar de Paris Fashion Week werden gelokt.

Waar staat de Berlijnse mode voor?

"Berlijn heeft een heel eigen verhaal", benadrukte FCG-voorzitster Christiane Arp tijdens een openingsevenement van de modeweek, waarmee ze onderstreepte wat de eerste dag van de modeweek al had bewezen: Berlijn leeft van stijlpluraliteit en contrast. Dit geldt zowel voor de artistieke optredens als voor de architectuur van de stad, die vaak de show wist te stelen van datgene waar het om draaide, de mode. Naast veel mode bood de week een sightseeingtour door Berlijn, die dankzij een vol programma en een tourbus het karakter kreeg van een modieuze klassenreis en al op de eerste dag de sfeer bepaalde voor een gevarieerde en soms tegenstrijdige BFW.

De winnaars van de conceptwedstrijd ‘Berlin Contemporary’ speelden de hoofdrol tijdens de Fashion Week. In totaal ontvingen 18 prijswinnaars, waaronder vier Oekraïense merken die al sinds vorig seizoen het gezicht van de modeweek helpen vormen en politiseren, elk 25.000 euro om een show te geven tijdens BFW.

De week werd geopend door het Oekraïense label Bobkova van de gelijknamige ontwerpster Kristina Bobkova. In het hart van het Museumeiland, in de tuin van het Kronprinzenpalais, presenteerde ze een subtiele, zij het onspectaculaire collectie van zachte pasteltinten met bloemenprints en zachte, vloeiende jurken in contrast met silhouetten met een mannelijke touch. Wie achteraf dacht dat deze eerste show de optische toon van de week zou zetten, had het mis, want van mooie alledaagse kleding in het historische monument aan de boulevard Unter den Linden, gingen we naar de achtertuin van een prefab gebouw. Op een ietwat wankele catwalk presenteerde Melisa Minca, winnares van de Platte Award for Sustainability, een provocerende en zeer conceptuele upcyclingcollectie die barstte van de ideeën, maar een beetje struikelde op het gebied van afwerking - een tendens die af en toe kon worden waargenomen, want in sommige collecties maakten techniek en snit plaats voor concept.

Na een mini-rave bij Lucas Meyer-Leclère, die zich dit seizoen aan choreografie en couture wijdde, rondden Otto Drögsler en Jörg Ehrlich van Odeeh de eerste dag van BFW af met een kleurrijke, pailletrijke collectie in de James Simon Gallery, waarmee een dag werd afgesloten die een voorbode was van het contrastrijke programma van de komende dagen.

Commerciële aantrekkingskracht en conceptuele verklaringen

Shows met een duidelijke commerciële aantrekkingskracht, zoals de collectie van het Oekraïense label Podyh, ontmoetten tijdens de modeweek voorstellingen die vooral naam maakten door hun basisidee en hun vormgeving, zoals Acceptance Letter Studio of de ontwerpster Irina Dzhus, die ook uit Oekraïne komt. Deze laatste presenteerde haar letterlijke verwisselbare lijn in de Feuerle Collection, een gerenoveerde bunker uit de tijd van de Tweede Wereldoorlog. De show van haar landgenote Lilia Litkovska bij Kraftwerk was niet zo spectaculair - zowel in de vormgeving als in de keuze van de locatie. De collectie, gekenmerkt door strakke lijnen en feilloos vakmanschap, bleek echter een van de favoriete shows onder de bezoekers. En dat zonder veel poespas of zitplaatsen.

Collecties als die van Litkowska bewijzen dat Berlijn meer kan dan de al achterhaalde stereotypen van de technotempel Berghain, ook al werden die dit seizoen natuurlijk niet vergeten, maar verfijnd. Zo presenteerde het ontwerpersduo achter het merk Richert Beil, Jale Richert en Michele Beil, een collectie die vraagtekens zet bij genderrollen, door ze te verpakken in latex en leer zonder noodzakelijkerwijs de associaties op te roepen die gewoonlijk met deze materialen worden geassocieerd - vooral dankzij perfect vakmanschap en kleermakerswerk. "Father, Ours", de naam van de collectie die werd gepresenteerd in een oude supermarktwinkel, combineerde niet alleen moeiteloos krijtstreeppakken, rockerkleding, BDSM-elementen en oma's kanten jurkje, maar maakte de combinatie ook gewild. De titel van de collectie kan zowel een verwijzing zijn naar de "vaderlijke" elementen van de collectie, zoals het genoemde krijtstreeppak, maar de religieuze ondertoon was niet afwezig, hoewel deze veel minder provocerend was dan de religieus boosaardige collectie van Nan Li en Emilia Pfohl, wiens merk Namilia voor opschudding en verontwaardiging zorgde - zowel met opwinding als verontwaardiging.

Terwijl de kleine menigte bij de meeste shows geen indicatie zou geven dat de mode van het komende seizoen achter gesloten deuren wordt gepresenteerd, werd het Kronprinzenpalais al voor de Namilia-show zelf overspoeld door aanhangers van het merk. Fans gekleed in de kleding van het merk en geïnteresseerde toeschouwers zijn een bekend gezicht in andere modemetropolen, maar voor Berlijn was het dit seizoen nog een unikum. Alleen Namilia slaagde erin om zo'n hype teweeg te brengen - ook al verdienden andere binnenlandse ontwerpers minstens zoveel aandacht. Het kleurrijke publiek van vakpers, lokale beroemdheden en fans van het merk kregen in de zalen van het Kronprinzenpalais een ongelooflijk slimme, onderhoudende maar ook uiterst provocerende collectie te zien.

Met "In Loving Memory of My Sugar Daddy" brachten de zeer diverse modellen van Namilia een eerbetoon aan hun schijnbaar overleden opdrachtgever. De opvallende naam van de collectie zei het al, en zo ontmoetten handelsmerken van de "nouveau riche", zoals op Juicy Couture geïnspireerde joggingpakken, klassiekers uit het "oude geld", zoals de iconische Birkin-tas van Hermes die onopvallend werd hergebruikt in rokken en topjes. Volgens de shownotities waren maar liefst 50 van de ontwerpen geïnspireerd op "couturierlegendes als Cristobal Balenciaga en Christian Dior", maar deze gingen verloren in de zee van latex, blote huid en katholieke iconografie. De wulpse slogans en theatrale performance zorgden echter zeker voor reuring onder de bezoekers, want geen enkele andere show werd gevierd met zoveel geschreeuw, gejoel en applaus.

Jonge talenten likken bloed: de veelbelovende toekomst van Berlijn

Terwijl Namilia in januari al indruk maakte met diversiteit, inclusie en provocerende mode, was BFW een indrukwekkend debuut voor het label Milk of Line. Het ontwerpersduo, dat samen studeerde aan de Koninklijke Academie in Antwerpen en daarna hun kunsten vertoonde bij Givenchy in Parijs, nam gasten letterlijk mee naar de sterren in het Zeiss Major Planetarium. Het aardse kleurenpalet en de mix van leer en transparante, vloeiende stoffen van haar runwaydebuut "Dozen" combineerde idyllische plattelandsflair met de gruizige grote stad. Sommige van haar ontwerpen deden enigszins denken aan Ludovic de Saint-Sernin's eerste en enige collectie voor het Belgische modehuis Ann Demeulemeester, maar het is onmogelijk dat deze collectie de laatste van het duo zal zijn.

Een van de veelbelovende Berlijnse modehuizen is Rosa Marga Dahl en haar label SF1OG. Hoewel de naam van het merk veel internationale gasten wellicht voor een bijna onoplosbare puzzel stelt, was het potentieel van het duurzame label glashelder zodra de eerste pianoklanken door het Ludwig Erhard Haus galmden. De designtaal van Dahl combineert een zekere duisternis die velen associëren met de esthetiek van de Duitse hoofdstad, en voegt daar lichtheid en een vleugje nostalgie aan toe, vooral door de mix van materialen zoals eeuwenoud kant en geüpcycled leer. De collectie "21:16-3-1" die werd gepresenteerd in de voormalige Beurs van Berlijn was gewijd aan de paardensport en jeugdherinneringen van de ontwerper, maar het resultaat was allesbehalve kinderachtig - ondanks houten paarden als handtassen. Het logo van het merk, een soort omgekeerde G, was prominenter dan ooit in deze collectie, een voorteken van een commerciële maar niet minder creatieve richting voor SF1OG - en Berlijnse mode.

Nog voor de start van BFW presenteerde ontwerper William Fan zich in het Delphi Filmpalast voor het debuut van zijn documentaire "William Fan - In Between". De film is sindsdien beschikbaar in de mediabibliotheek van ARD en geeft een kijkje achter de schermen in de kleurrijke wereld van de ontwerper, die tijdens de Fashion Week een subtiele Pride-collectie showde in de Gropius Bau. Dat Fan's show een van de meest uitgebreide van de modeweek was, werd al duidelijk bij binnenkomst in het gebouw, waar een fotomuur voor gasten - zeldzaam in Berlijn - te vinden was en flashlights de aanwezige beroemdheden volgden. Fan werd gesponsord door Mercedes-Benz, zoals ooit de hele modeweek, maar zelfs zonder de lucratieve samenwerking zou de collectie van de ontwerper waarschijnlijk de boeken ingaan als een van de meest emotionele, kleurrijke en subtiel politieke optredens voor SS24 - omdat Fan bijna stiekem met de regenboogvlag zwaaide.

Onder de titel "Ceremony" presenteerde de modeontwerper een collectie in het teken van de Pride-beweging, maar nam alle visuele clichés weg en ontleedde de bekende vlag in zijn afzonderlijke delen. Totale looks in de kleuren van de regenboog, een logoshirt met het opschrift "Are you a friend of Dorothy", een verwijzing naar het personage van de Tovenaar van Oz, prints die bruidsboeketten werden voor bruidegoms en mode die elke gelegenheid vierde, ontmoette een uitvoerig gechoreografeerde show op de klanken van Guns'n'Roses "November Rain".

De hele Fashion Week onder de paraplu van de Fashion Council Germany was ook een feest voor jong Berlijns talent. De modeontwerpers bewezen dat Berlijn, met al zijn ruwe kantjes, heel wat potentieel heeft om een modestad te zijn, vooral voor al diegenen die op zoek zijn naar mode die de tijdgeest volgt en diversiteit niet ziet als een trend, maar als vanzelfsprekendheid.

Het valt nog te bezien of Berlijn op de modekalender komt te staan en in de toekomst niet alleen wordt gezien als het vijfde wiel aan de wagen achter New York, Londen, Milaan en Parijs, maar ook als een serieus modemetropool. Een ding is zeker: de jonge talenten van de hoofdstad verdienen het in ieder geval wel.

FashionUnited werd uitgenodigd door Fashion Council Germany om Berlin Fashion Week te bezoeken.

Dit artikel verscheen eerder op FashionUnited.DE. Vertaling door Sylvana Lijbaart.