Lidewij Edelkoort: “Als we niet onze manier van produceren veranderen, zal de planeet verloren gaan.”

Parijs - Tot 8 november 2020 vindt de tentoonstelling ‘La manufacture: a labour of love’ plaats in het Gare Saint Sauveur, in Lille. Een expositie gestart, of beter herstart door Lidewij Edelkoort: het evenement dat aanvankelijk stond gepland voor het voorjaar in het kader van het programma Lille Metropole 2020, was uitgesteld vanwege de lockdown. FashionUnited geeft vijf redenen waarom deze expositie het bezoeken waard is.

1. De stad zelf: Lille

De eerste reden is Lille, of beter gezegd, de Europese metropool Lille, die Turijn, Seoel, Helsinki, Kaapstad, Taipei en Mexico-Stad opvolgt als wereldhoofdstad van design in 2020. Deze titel wordt sinds 2008 elke twee jaar toegekend door de World Design Organization (WDO) als erkenning voor het innovatieve gebruik van design door een stad of metropool om haar economische, sociale en ecologische ontwikkeling te versterken. Het uitgebreide culturele programma dat Lille van 9 september tot 15 november heeft opgezet, is zeer indrukwekkend en de reis meer dan waard.

2. Een kijk in de gedachten van grote spelers in de design-industrie

De tweede reden is de inkijk die de expositie geeft in de gedachten van pioniers in de mode en invloedrijke ontwerpers. Dit gaat om gedachten en overtuigingen met betrekking tot de problematiek van het ‘samenleven’ in een post-Covid-context. Dit zijn universele kwesties die niet alleen gevolgen hebben voor designliefhebbers. Deze situatie stelt iedereen die betrokken is bij de creatie in staat om concrete oplossingen uit te werken om alternatieven voor duurzame ontwikkeling te bedenken. Deze ideeën komen tot uiting in de tentoonstellingen “Les usages du Monde” en “La Manufacture: a labour of love” in het Gare Saint-Sauveur, maar ook in het Tripostal, de Willy Brandtlaan, waar de tentoonstellingen “Designer(s) du Design” en “Sens Fiction” worden gehouden, en in de Villa Cavrois, de John-Fitzgeral Kennedylaan, waar de Belgische ontwerpers Fien Muller en Hannes Van Severen ‘carte blanche’ krijgen.

3. Lidewij Edelkoort

Derde reden: Lidewij Edelkoort, ook wel afgekort naar Li Edelkoort. De grote Nederlandse voorspeller, die door Time Magazine werd genoemd als een van de 25 meest invloedrijke persoonlijkheden in de mode, staat zowel bekend om de tools die ze ontwikkelt voor ontwerpers, wevers en strategen via haar bedrijf Trend Union, als om de openhartige boodschappen die ze verspreidt op verschillende conferenties. Zo maakte haar Anti-Fashion manifest in 2015 - dat de veroudering van het huidige modesysteem onderstreepte - een blijvende indruk. Samen met Philip Fimmano, trendanalist, designcurator en schrijver, bedacht zij de tentoonstelling “The Manufacture: a labour of love”.

”Materie heeft het recht om te bestaan”

4. Het contrast tussen noodkreet en optimisme

De vierde reden om een bezoek te brengen aan de expositie, is de noodkreet en de boodschap van hoop die Edelkoort naast elkaar uitdraagt. De eerste boodschap van de tentoonstelling, die hand in hand gaat met de gezondheidscrisis die we doormaken, is somber: “Als we niet besluiten de consumptie te vertragen en onze manier van produceren te veranderen, zal de planeet verloren gaan”. De andere boodschap is veel optimistischer, omdat deze stelt dat de vreugde van de productie nog nooit zo voelbaar is geweest als nu. “Ontwerpers kopen fabrieken of richten deze zelf op, ontwikkelen collectieven die plaatsen en machines delen en recyclen materialen die op ons land en in onze zeeën worden achtergelaten. Ze willen iets moois maken van iets lelijks, door het te transformeren.” De vreugde van het gebruikmaken van ‘gevonden’ materialen en deze tot iets moois maken, ondersteunt de verrassende theorie: “Materie heeft het recht om te bestaan, net als mensen- of dierenrechten”.

5. Vernieuwing tastbaar gemaakt

De vijfde en laatste reden: de intrinsieke kwaliteit van de tentoonstelling, die zowel groots als klein is. Concreet gezien biedt de expositie een overzicht van nieuwe manieren om objecten te maken van gerecycleerde, herontdekte of vernieuwende materialen, geïllustreerd door het werk van zeventig internationale, vaak opkomende ontwerpers. Bijvoorbeeld de stoffen van een bijna vergeten kwaliteit, voorgesteld door Daniel Harris. Deze stoffen werden geproduceerd door oude textielmachines die meestal op het Engelse platteland te vinden waren, en Harris heeft deze gerestaureerd. De ontwerper heeft ook een complete fabriek in Londen opgericht. Het is de eerste keer in honderd jaar tijd dat een textielfabriek terugkeert naar de Engelse hoofdstad. Dit herinnert ons eraan dat revoluties ook, maar vooral, herontdekkingen zijn.

Dit artikel is eerder verschenen op FashionUnited.FR, vervolgens vertaald en bewerkt naar het Nederlands door Ilona Fonteijn.

Beeld: Thirza Schaap via Appletizer