Wat te doen met overtollige kledingvoorraden? Geef het aan een Nederlander die het nodig heeft

Hoe efficiënt de mode-industrie ook probeert te plannen, linksom of rechtsom blijven er altijd overschotten over. Dat is geen incident, maar een structureel gevolg van het huidige verdienmodel.

Omdat zowel professionals als consumenten zich beginnen te realiseren hoeveel ‘afval’ er zo overblijft, wordt er driftig naar oplossingen gezocht: upcycling, collecties creatieve herlanceringen, ‘secret sales’ of een exclusieve sample sale. Hoe zit het met de klassieker: doneren aan iemand die het nodig heeft?

Kleding als noodzaak

Een stichting die zich daarmee bezighoudt, is Clothing4U in Weesp. Ze ontvangen donaties van merken met onverkochte voorraden - uitsluitend nieuwe kleren en accessoires - en stellen daarmee kledingpakketten samen voor de Nederlander die onder de armoedegrens leeft.

De donaties bestaan uit artikelen uit retourstromen, samples en items met lichte productiefouten. Zowel grote internationale ketens als lokale merken en kleinere retailers leveren structureel aan het sorteercentrum in Weesp.

Naast kleding ontvangt de stichting ook financiële donaties. Daarmee worden gerichte aankopen gedaan - bijvoorbeeld jeans of winterjassen - om pakketten compleet te maken.

Doneren op aanvraag

Om te zorgen dat de kleding terechtkomt bij mensen die het daadwerkelijk nodig hebben, werkt Clothing4U alleen met partners zoals gemeenten, bewindvoerders, hulporganisaties, kerkelijke instanties en stichting Saemen. Zij verstrekken een unieke bestelcode aan cliënten, waarmee een kledingpakket kan worden aangevraagd.

Via het bestelplatform kunnen aanvragers niet alleen hun maten doorgeven, maar ook voorkeuren voor stijl en kleur. Op die manier wordt elk pakket zo persoonlijk mogelijk samengesteld. Misbruik - zoals doorverkoop - wordt tegengegaan met richtlijnen en controles, meldt Esther Veenstra, initiatiefnemer van Clothing4U.

100.000 kledingstukken

De omvang van de operatie is inmiddels flink. In 2024 werden vanuit het magazijn in Weesp ruim achtduizend kledingpakketten verstuurd. Voor 2025 verwacht de stichting ongeveer 100.000 stuks kleding te verwerken. Clothing4U werkt met drie vaste medewerkers en 27 vrijwilligers; het is niet genoeg, want de vraag vanuit gezinnen en individuen in armoede groeit sneller dan het aanbod, zegt Veenstra.

In het veld bestaan meerdere initiatieven met een vergelijkbare missie, zoals Dress for Success, Soles4Souls, lokale kledingbanken, de LINDA.foundation en het Leger des Heils.

Overschotten onvermijdelijk

Volgens Modints voormalig innovatieregisseur Rens Tap, die bij Clothing4U betrokken is als vrijwilliger, zijn dit soort oplossingen essentieel: “In de retail blijft na het seizoen altijd iets liggen: bepaalde kleuren, silhouetten of maten sloegen niet voldoende aan. Bij fabrikanten speelt dat nog sterker, omdat zij zes tot negen maanden vooruit moeten inschatten wat de markt doet. Overschotten zijn binnen het huidige systeem onvermijdelijk.”

Tap is thuis in zijn nieuwe missiegedreven functie: “Het werk bestaat uit het uitzoeken van gedoneerde kleding: pallets en dozen vol, van grote bekende merken en ketens. Dan wordt alles op soorten en maat gesorteerd en daaruit worden kledingpakketten individueel samengesteld.” Reacties van mensen uit zijn netwerk zijn overwegend positief.

Vernietigingsverbod

Routes zoals deze worden bovendien urgenter, stelt Tap. “Het vernietigen van ongedragen kleding wordt binnenkort verboden.” Voor grote bedrijven treedt dat verbod in werking in de zomer van 2026, voor middelgrote bedrijven in 2030. “Zo’n deelname aan een donatiesysteem kan een merk weer opnemen in zijn CSRD-rapportage”, stelt Tap. Zo blijkt maar weer dat het niet alleen om het maatschappelijke, maar ook voor de business interessant is om in te zetten op verduurzaming.