Britse rechtbank verwerpt beschuldigingen dat Britse regering Xinjiang-invoer niet heeft tegengehouden

Het Britse Hooggerechtshof heeft zich uitgesproken tegen mensenrechtenactivisten die beweerden dat de Britse misdaad- en douaneautoriteiten hadden nagelaten de invoer van katoen uit de Chinese regio Xinjiang, die centraal staat in beschuldigingen van dwangarbeid, tegen te houden.

In de aanklacht stelden het Global Legal Action Network (GLAN) en het World Uyghur Congress (WUC) dat het bureau HM Revenue and Customs (HMRC) de invoer van katoen "geproduceerd door tot slaaf gemaakte Oeigoeren in Oost-Turkestan" niet had gestopt.

De rechtbank oordeelde tegen de zaak, in het voordeel van de autoriteiten, die volgens GLAN "de bevoegdheid hadden om deze invoer te onderzoeken maar weigeren deze uit te oefenen".

De zaak werd aanvankelijk in oktober 2022 voor de rechter gebracht met als argument dat de katoen in kwestie "crimineel bezit" was omdat het was verkregen als gevolg van dwangarbeid.

VN vond bewijs van dwangarbeid en onvrijwillige 'plaatsingen'

Dit kwam slechts een maand nadat de Hoge Commissaris van de Verenigde Naties (VN) voor de mensenrechten (OHCHR) een gedetailleerd rapport publiceerde naar aanleiding van zijn beoordeling van de regio in kwestie.

Voorafgaand aan het onderzoek was Xinjiang, dat een vijfde van alle katoen ter wereld produceert, het onderwerp van een toenemend aantal beschuldigingen die beweerden dat ongeveer 1,6 miljoen Oeigoerse moslims werden vastgehouden in opsluitingskampen en dwangarbeid moesten verrichten.

De VN verklaarde dat zij bewijzen had gevonden van "ernstige schendingen van de mensenrechten" die waren begaan, alsmede van problemen in verband met China's juridisch en beleidskader inzake terrorismebestrijding.

De VN maakten onder meer melding van tekenen van "vrijheidsberoving" in "plaatsingskampen" en van verbanden tussen armoedebestrijdingsprogramma's en de methoden van het land om religieus "extremisme" tegen te gaan, waarbij bezorgdheid werd geuit over het vrijwillige aspect van de programma's.

Vóór de publicatie van het rapport hadden geruchten over dergelijke maatregelen ertoe geleid dat H&M, Nike, Burberry en Adidas hun banden met leveranciers in de regio hadden verbroken of de vermeende methoden publiekelijk hadden veroordeeld.

In het definitieve vonnis in de zaak van GLAN merkte de rechtbank wel op dat het vonnis op geen enkele manier "de opvallende consensus in het bewijsmateriaal ondermijnt dat er in de katoenindustrie in [Xinjiang] duidelijke en wijdverspreide misstanden zijn met betrekking tot mensenrechtenschendingen en de uitbuiting van dwangarbeid".

Siobhán Allen, senior advocaat bij GLAN, reageerde op het vonnis: "Het is zeer frustrerend dat, ondanks dat de verdachten en de rechtbank het overweldigende bewijs van de aanhoudende wreedheden in Xinjiang en binnen de met het VK verbonden katoenindustrie accepteerden, het resultaat van dit vonnis is dat de Britse regering geen verantwoording hoeft af te leggen voor haar weigering om de invoer van goederen met gruweldaden effectief aan te pakken."

In een verklaring zei GLAN dat het zou overwegen of het in beroep zou gaan tegen het vonnis, terwijl het blijft aandringen op internationale verantwoording voor "de gruweldaden die door de Chinese autoriteiten tegen het Turkse volk worden begaan".

Dit artikel is eerder gepubliceerd op FashionUnited UK. Vertaling en bewerking naar het Nederlands door Caitlyn Terra.