Fair Wear Foundation pakt lage lonen aan

In de meeste kledingproductielanden zijn de lonen zo laag dat fabrieksarbeiders niet kunnen voorzien in basisbehoeften als voedsel, onderdak en gezondheidszorg. Maar landen als Bangladesh, India en China houden het wettelijk

minimumloon voor werknemers in de kledingindustrie bewust laag, zodat het land voor modebedrijven aantrekkelijk blijft om daar te produceren. Fair Wear Foundation heeft leefbare lonen al jarenlang in haar gedragscode, maar discussie over hoe hoog een leefbaar loon moet zijn, stond actie in de weg.

O

m deze discussie te omzeilen heeft de non-profitorganisatie, die samenwerkt met merken als McGregor, Gaastra, Acne, Filippa K en Cheap Monday, de FWF Wage Ladder ontwikkeld: een instrument waarmee kledingmerken en -fabrieken de lonen stap voor stap kunnen verhogen.

In de Wage Ladder kunnen modebedrijven de lonen in een bepaalde fabriek vergelijken met een aantal loonstandaarden. Lokale vakbonden, maatschappelijke organisaties, werkgeversorganisaties en overheidsinstanties hebben schattingen gemaakt van de hoogte van een leefbaar loon in hun land of regio. Daarnaast gebruikt de Wage Ladder internationale standaarden, zoals de Asia Floor Wage, de VN armoedegrens en internationale statistieken. “Dat maakt een heel groot verschil, omdat modebedrijven nu een instrument hebben waarmee ze kunnen aantonen dat de lonen naar een hoger niveau moeten,” aldus Sophie Koers, woordvoerder van FWF. “We hopen dat de Wage Ladder het werk van onze deelnemende merken helpt.“

Want of er binnen een aantal jaar daadwerkelijk verbeteringen zijn in de hoogte van het loon voor fabrieksarbeiders, hebben de bij FWF aangesloten modelabels niet volledig in de hand. Het probleem is dat niet de merken zelf de fabrieksarbeiders onderbetalen, maar de fabrikanten waar de arbeiders in dienst zijn. Koers: “Vanuit merken wordt er natuurlijk wel druk gezet op de prijzen, maar het heeft met meerdere factoren te maken dat de lonen nog niet op een leefbaar niveau zijn. Van alle kosten die fabrieken hebben staan materiaal- en overheadkosten bijvoorbeeld vast. Dan gebeurt het al vaak dat ze op lonen van werknemers bezuinigen.”

Maar willen modebedrijven die bij de FWF zijn aangesloten eigenlijk wel meer betalen, zodat fabrieksarbeiders een beter loon krijgen? ”De merken die bij ons zijn aangesloten zijn bereid er kritisch naar te kijken,” vertelt Koers. “Ze moeten aan acht standaarden voldoen, waaronder betaling van een leefbaar loon. We zien dat een groeiend aantal deelnemers er serieus mee bezig is. We hopen binnen een paar jaar vooruitgang te hebben gemaakt.”

E

n dat is hard nodig, benadrukt de organisatie. Uit de Wage Ladder blijkt dat fabrieksarbeiders in Bangladesh er het ergste aan toe zijn. Het wettelijk minimumloon is daar 3000 takka (29,14 euro), maar het leefbaar loon is volgens FWF 12.000 takka (116,55 euro): vier keer zoveel dan wat de werknemers daadwerkelijk krijgen. Maar ook dichterbij huis blijkt de situatie voor fabrieksarbeiders schrijnend. In Turkije is het wettelijk minimumloon 600 lira (240,82 euro). Het gemiddelde inkomen van fabrieksarbeiders ligt met 738 lira (296,21 euro) iets hoger, maar dat is in vergelijking met het leefbaar inkomen van 2400 lira (963,28) nog ruim drie keer zo weinig.

De FWF Wage Ladder bevat momenteel loonstandaarden voor 12 productielanden in Azië, Afrika en Europa. FWF zal de Wage Ladder
blijven uitbreiden met meer standaarden en landen.

Bij de FWF zijn zeventig bedrijven aangesloten uit Nederland, België, Duitsland, Oostenrijk, het Verenigd Koninkrijk, Zweden en Zwitserland. In totaal staat FWF voor meer dan 100 merken op de consumenten- en de business-to-business markt. In 15 landen in Azië, Europa en Afrika wordt de kledingproductie gecontroleerd.