Prijs van grondstoffen blijft stijgen

De Europese en Amerikaanse kledingmarkten maken uitzonderlijke tijden door. Noteerde de

New Yorkse katoenbeurs in juli 2010 nog 70 dollarcent per eenheid katoen, in februari 2011 is dit opgelopen tot 170 dollarcent per eenheid katoen. De wolprijs op de Zuid Afrikaanse wolbeurs is met 38% gestegen sinds zomer 2010.

De prijs van zijde is met 88% gestegen sinds deze periode en ook polyester, een belangrijke niet natuurlijke grondstof, is sterk gestegen in prijs. In China steeg de gemiddelde prijs van polyester met meer dan 30% tussen half oktober vorig jaar en januari van dit jaar.

Alhoewel de enorme en zich razendsnel voltrekkende prijsstijgingen van grondstoffen het meeste aandacht trekken zijn er nog meer factoren die de kosten opdrijven. Eigenlijk wordt alles wat duurder kan worden duurder. Voor de kleding die in Azië wordt geconfectioneerd wordt in dollars afgerekend en door de eurocrisis is de dollar duurder geworden.
De lonen stijgen in veel productielanden. De oorzaak hiervan is in beginsel een positieve, namelijk de sterke economische groei van landen als China, India en Vietnam waar veel van de kleding wordt geproduceerd. Een indirecte, maar misschien nog wel de belangrijkste factor is de krapte op de productiemarkt. Dit klinkt in een land als bijvoorbeeld China met bijna anderhalf miljard inwoners wat vreemd, maar het feit is dat veel kledingfabrieken liever voor de Chinese markt produceren, of dat hun werknemers liever in een elektronicafabriek gaan werken.

Natuurlijk zijn er nog genoeg Chinezen die kleding produceren, maar hun onderhandelingspositie is sterker geworden en ook daarom stijgen de lonen.

Effect op consumentenprijs
Hebben de prijzen van productie en grondstoffen effect op de prijs van kleding voor de klant in Nederland? John Long, een consultant van het bekende in kleding gespecialiseerde adviesbureau Kurt Salmon Associates stelt het heel simpel: “But ultimately, it's just not possible to hold every price the same in a world where everything that goes into making that item is going up." Nederlandse kledingleveranciers staan wereldwijd bekend als ijzersterke onderhandelaars en zeer goede sourcers.

Productiekosten zijn al relatief erg laag; er valt niet genoeg te winnen om de enorme kostenstijgingen te compenseren. Kledingprijzen hebben jarenlang immuun geleken voor de prijsschommelingen die wij inmiddels gewend zijn bij producten als benzine, brood en bier. Kleding wordt niet op eens heel duur. Gemeten over de periode van 1996 tot 2010 liep de algemene inflatie index van 80 op tot 107. In diezelfde periode nam de index voor de gemiddelde prijs van kleding afgerond af van 103 naar 100! De meeste mensen vinden het logisch dat als gevolg van een aantal misoogsten de prijs van brood stijgt, maar stijgende kledingprijzen zijn wij niet meer gewend. Toch is de prijs van kleding voor een substantieel deel bepaalt door de prijs van vaak natuurlijke grondstoffen, of door de prijs van synthetische grondstoffen die weer afhankelijk zijn van de olieprijs. En ook van de olieprijs accepteren we inmiddels, zij het met frisse tegenzin, flinke prijsschommelingen.

Een belangrijk deel van de stijging van de katoenprijs is, net als in het geval van het duurdere graan, bepaalt door de natuur. Pakistan, een belangrijk katoenland, zag door de overstromingen zijn oogst vrijwel geheel mislukken. En ook in China was de katoenoogst beroerd. Inmiddels merkt MODINT wel dat het begrip bij klanten van onze leden voor het feit dat prijzen mogelijk stijgen is toegenomen. Prijsstijgingen van grondstoffen zijn onlosmakelijk verbonden met de mogelijke aanpassing van de verkoopprijzen aan de retail en uiteindelijk natuurlijk met de winkelprijzen. Het lijkt onvermijdelijk dat ook de consument deze zomer in de winkels met prijsstijgingen geconfronteerd zal worden. Er wordt momenteel druk gespeculeerd over welke producten duurder zullen worden.

In de praktijk zal gaan blijken dat de markt en de strategie van de leveranciers en winkels uiteindelijk bepalend zijn. Sommige markten laten geen ruimte voor keus. Leveranciers met een breed pakket actief in verschillende marktsegmenten kunnen prijsstijgingen wellicht beperken tot bepaalde marktsegmenten. Wij zien echter zeker geen markt die doelbewust lucht in de prijs aan het blazen is. Stijgende prijzen zijn gekoppeld aan gigantisch stijgende grondstofprijzen, zo simpel is het.

Overigens zijn de grondstofprijsstijgingen goed gedocumenteerd. Katoen en wol zijn veel verhandelde grondstoffen. Er is een infrastructuur van beurzen en daaraan gekoppelde prijsindexen zodat de factor grondstofprijs heel transparant te maken is. MODINT maakt voor bedrijven die zich daar op hebben geabonneerd een speciale ‘fibre alert’ met een overzicht van verschillende grondstofindexen en goede achtergrond artikelen.

Hoe lang gaat dit nog duren?
Nu de prijsstijgingen onvermijdelijk blijken te zijn is de vraag van menigeen “hoe lang gaat dit nog duren?” natuurlijk terecht. Immers, na een slechte oogst komt meestal ook weer eens een goede oogst. Helaas verwachten de experts nog hoge prijzen voor in ieder geval de komende twaalf maanden. John Flanagan, directeur van Flanagan Trading Corp, een bedrijf uit North Carolina gespecialiseerd in de handel in ‘futures’ in katoen gelooft dat: “the next 12 months will continue to be tumultuous and that cotton prices will remain high.”

Daarna wordt de glazen bol waziger, maar de experts geloven dat goedkope katoen niet of voorlopig niet meer terugkomt. De stijging van de vraag is simpelweg te groot voor nieuwe aanplant om bij te houden. Daarbij komt dat boeren soms nog meer kunnen verdienen aan bijvoorbeeld soya dan aan katoen. En dan hebben het nog niet eens over mogelijke nieuwe misoogsten door overstromingen en droogte. Dit vertelt ons drie zaken, die bij nader inzien eigenlijk ook heel logisch zijn. In de eerste plaats zien we grote economische groei in landen als China, India en Brazilië. Bij elkaar opgeteld woont daar ongeveer de helft van de wereldbevolking.

We zullen er mee moeten leren leven dat zaken als goedkope arbeid en goedkope katoen die zorgden voor relatief heel goedkope kleding steeds zeldzamer worden. Lage inkomens daar hielpen ons aan goedkope spullen. Dat wordt iets anders en dat zal iedereen in Nederland merken, niet alleen inkopers en verkopers van kleding! Ter nuancering, tenslotte, kleding wordt niet opeens heel duur. Na meer dan een decennium van prijsdalingen is een correctie niet zo vreemd. Als katoen relatief duurder is geworden, zijn er dan geen alternatieven? Gedeeltelijk gaat deze vlieger niet op omdat grondstoffen over de hele linie duurder worden. Maar katoen is wel koploper prijsstijging en ook nog eens een keer relatief milieuonvriendelijk.

www.modint.nl

Modint is dé ondernemersorganisatie voor mode, interieur, tapijt en textiel. De 800 aangesloten ondernemingen realiseren een gezamenlijke omzet van 9 miljard euro met de productie en/of handel van kleding, modeaccessoires, interieurtextiel, tapijt en overige textiele producten.

Modint  ondersteunt
Modint  is overigens zeer actief in de ondersteuning van haar leden bij kostenbesparing. 31 maart a.s. organiseert Modint weer een bijeenkomst over ‘nieuwe’ goedkope sourcinglanden. Ook helpt Modint bedrijven met het stroomlijnen van de inkooporganisatie middels advies en training. En natuurlijk zijn de ledenvoordeelregelingen rechtstreeks gericht op kostenbesparing. Daarnaast zijn we zeer actief in het begeleiden van bedrijven bij het vinden van meer milieuvriendelijke alternatieven voor katoen. Het lijkt er nu zelfs op dat door de prijsstijgingen de markt voor kleding van eco/bio katoen en meer duurzame alternatieven voor katoen een zet in de rug gaat krijgen. Zo biedt een markt in beweging voor de ondernemer natuurlijk altijd ook kansen.